Cumhuriyet, ilk Hacıbektaş’ta açıklandı: Atatürk’ün 104 yıl önceki Hacıbektaş ziyareti

22 Aralık 1919 tarihinde, planladığı İstiklâl savaşına desteklerini almak üzere, Mustafa Kemal Paşa, Hacıbektaş Dergahı'na mihman olmuş, hem dedegân ve hem de babagân çelebilerle görüşerek onların tam desteğini sağlamıştı. Mustafa Kemal Atatürk'ün kurtuluştan sonraki siyasi rejimin cumhuriyet olacağını da ilk Hacıbektaş'ta Alevi Bektaşi erenlerine açıkladığı biliniyor.

Nevşehir. 22 ARALIK 1919’da Gazi Mustafa Kemal Paşa, Hacıbektaş ilçesine geldi ve geceyi, Çelebi Cemalettin Efendi’nin misafiri olarak, Hacıbektaş’ta geçirdi. Alevi Haberler internet sitesinde bu ziyaretin detaylarına şu şekilde yer verildi:

21 Aralık’ta Mucur’a gelen heyet, Mucur Kaymakamı Cevat Bey’i de alarak 22 Aralık 1919 günü Hacıbektaş’a geldi. Mustafa Kemal Paşa ve Rauf Orbay, Mazhar Müfit Kansu, Hüsrev Gerede, Alfred Rüstem, Dr. Refik Saydam, Hakkı Behiç, Cevat Abbas Gürer, Şeyh Fevzi Efendi, Muzaffer Kılıç, Bedri Bey’den oluşan heyet, o sırada Dedebaba Postunda oturan Salih Niyazi Dedebaba tarafından bir çiftlikte karşılandı. Mustafa Kemal ve heyet üyeleri, Hacıbektaş’a geldiklerinde, önce Çelebi Cemalettin Efendiyi ziyaret ettiler. Çelebi Cemalettin Efendi ile bağımsızlık mücadelesi konuşuldu.

Hacıbektaş görüşmesindeki en ilginç konuşmayı sonradan Veliyettin Çelebi (1868-1940) şöyle aktarmıştır:

Çelebi Cemalettin Efendi Mustafa Kemal Paşa’ya; „Paşa Hazretleri, cesaretli ve basiretli idarenizde Türk Milletinin düşmanı kahredeceğine inancım sonsuz. Yüce Allahın milletimize müyesser edeceği zaferden sonra Cumhuriyet ilanı düşünüyor musunuz?“ diye sordu.

Mustafa Kemal Paşa bunun üzerine, „O mutlu günün ilanına kadar aramızda kalmak kaydıyla, evet, Çelebi Efendi Hazretleri“ diye yanıtladı.

22 Aralık günü, Çelebi Cemalettin Efendi tarafından ağırlanan Mustafa Kemal Paşa, o geceyi Çelebi Cemalettin’in evinde geçirdi. Ertesi gün, Dedebaba postunda oturan Salih Niyazi Baba ve Dergah ziyaret edildi. Hacı Bektaş Dergahı, Mustafa Kemal ve diğer heyet üyelerine çok sıcak davrandı. Dergahta, Atatürk, Cemalettin Efendi, Salih Niyazi Baba ve diğer ileri gelenlerle özel bir toplantı yapıldı. Bu toplantıda bağımsızlık mücadelesi konuşuldu.

Samsun’dan başlatılan bağımsızlık mücadelesine, Alevi-Bektaşi toplumu tam destek vermişlerdir. Değişik kaynaklarda, Alevi ve Bektaşilerin Ulusal Kurtuluş Savaşına ayni ve nakdi yardımlarla destek olduklarına dair pek çok bilgi de teyit edilmektedir.

Osmanlı devletinin kayıtlarında ise, bu ziyaretle ilgili Bab-ı Âli’ye çekilen bir telgrafta şu bilgiler yer almaktadır:

„Karşılamaya, şehre üç saatlik mesafeden bütün Ankara halkı ile çevre ilçelerin ileri gelenleri, yönetici durumunda bulunan şahıslar ve Müdafaa-i Hukuk-ı Milliye idare heyetleriyle, yine çevre ilçelerden gelen binlerce Kuva-yi Milliye atlılarının katıldıkları, yüzbinlerce halk, kadın ve çocuklar da olduğu halde bir saatlik mesafeden başlayarak, hükümete kadar iki yakalı olarak karşılamaya koştukları, heyetin pek sıcak ve samimi alkışlar arasında geçtiği, Ankara zeybekleri tarafından kılıç ve kalkan oyunları oynandığı, karşılayıcıların mühim bir kısmının silahlı olduğu halde en ufak bir uygunsuzluk bile kesinlikle meydana gelmediği, Heyetin Hacı Bektaş köyünde Çelebi Cemalettin Efendi tarafından misafir edildiği, dergahın dedeleri tarafından kendilerine ziyafet verildiği, Bektaşi tarikatı ileri gelenleriyle Alevilerin Kuva-yi Milliye’ye girdikleri ve yine Kırşehir’de şiddetli yağmur yağmasına rağmen, pek büyük bir merasim yapıldığı, mutasarrıflık vekaletinden alınan telgraftan açıkça anlaşılmakla ilave olarak arz olunur.“

KAYNAK: Atatürk ile İlgili Arşiv Belgeleri (1911-1921 Tarihleri Arasına Ait 106 Belge), T.C. Başbakanlık Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı, Yayın No:1, Gn. No:060, Ankara 1982, sayfa 77.

BELGE-78/a

B.E.O.

Siyasî Kısım

Karton No: 34

Dosya No:60

Belge No:343585

BAB-I ALİ DAHİLİYE NEZARETİ

Kalem-i Mahsus

Atatürk’ün ziyareti Hacıbektaş ilçesinde, her yıl 22 Aralık tarihinde düzenlenen etkinliklerle, mahalli bir bayram olarak kutlanmaktadır. Mustafa Kemal Atatürk’ün 22 Aralık 1919 tarihinde, Hacıbektaş’ı ziyaretinde ağırlanmış olduğu Ulusoy ailesine ait ev de, „Atatürk Evi“ olarak düzenlenmiştir. Mustafa Kemal Atatürk’ün 22-23 Aralık 1919’da Hacıbektaş’a gelişinde, Dergah’da dinlendiği yer olarak bilinen mekanda ise, sanatçı Filinta ÖNAL tarafından yapılan „Atatürk rölyefi“ yer almaktadır.

Kaynak Linki = https://www.alevihaberler.com.tr/haber/mustafa-kemal-ataturk-104-yil-once-hacibektasa-gelmisti-363

Relevante Artikel

Back to top button
Cookie Consent mit Real Cookie Banner