NEW YORK. Perşembe akşamı (yerel saat) New York’ta düzenlenen BM Genel Kurulu’nda konuşan Meinl-Reisinger, geleceğe dair endişelerini kişisel bir tonla dile getirdi. “Görünüşe göre, çocuklarımızın nesli için gelecek, şimdiki zamandan daha parlak olmayacak” diyen bakan, savaş ve çatışmalar, iklim değişikliği, radikalleşme, fundamentalizm ve toplumsal bölünme gibi temel korkulara dikkat çekti. Üç kız çocuğu annesi olarak bu durumun kendisini derinden üzdüğünü belirtti. Politikacıların en önemli görevinin “geleceği geçmişten daha iyi kılmak” olduğunu vurgularken, “bu iddiayla yaşadığımız zorlu gerçeklik arasındaki uçurumu görmezden gelemeyiz” diyerek iç karartıcı bir değerlendirmede bulundu.
Gazze’deki Savaş: Hamas’a Sert, İsrail’e Dengeli Eleştiri
Orta Doğu çatışmasını örnek gösteren Meinl-Reisinger, Hamas’ın 7 Ekim 2023’te İsrail’e düzenlediği saldırıyı “kesinlikle kınanması gereken bir terör eylemi” olarak nitelendirdi. Hamas’ın tüm rehineleri derhal ve koşulsuz olarak serbest bırakması, Gazze’deki iktidarını sona erdirmesi ve silahlarını teslim etmesi gerektiğini vurguladı. Ancak aynı konuşmada, İsrail’in Gazze’deki askeri operasyonlarına da eleştiri getirdi: “Gazze’de yaşadığımız yıkıcı insani felaketi hiçbir şey haklı çıkaramaz. Siviller her zaman korunmalıdır. Uluslararası insani hukukun ihlalini haklı çıkaran hiçbir şey yoktur.” Gazze Şeridi’ndeki savaşın sona ermesi gerektiğini belirten bakan, insani yardımın acilen ulaştırılması çağrısında bulundu.
Filistin’in Tanınması: Şartlı Destek ve Abbas’a Diplomatik Onay
Avusturya’nın iki devletli çözüme desteği yalnızca sözde değil. Meinl-Reisinger, “On yıllardır Filistin Özerk Yönetimi’ni destekliyoruz ve bu adım barışa en önemli katkıyı sağlayabilecek ve bunun için doğru koşullar sağlandığında Filistin’i bir devlet olarak tanıyacağız” dedi. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas’ın Hamas’ı kınayan ve rehinelerin serbest bırakılmasını talep eden açıklamasını memnuniyetle karşıladığını belirten bakan, bunları “barışa doğru atılmış adımlar” olarak değerlendirdi. Avusturya’nın bu süreci desteklemek için tüm ortaklarla işbirliği yapmaya hazır olduğunu vurguladı. Abbas, ABD’nin vize vermemesi nedeniyle BM Genel Kurulu’na video konferansla katıldı.
Ukrayna’da Ateşkes Çağrısı: Avrupa Güvenliği İçin Diplomatik Uyarı
“Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik yasadışı ve sebepsiz saldırı savaşı” hakkında konuşan Meinl-Reisinger, “Rusya hükümeti gündüzleri barıştan bahsederken, geceleri Ukrayna’ya roketler atmaya devam ediyor. Şehirler ve köyler, okullar, hastaneler ve anaokulları hedef alınıyor. On binlerce sivil hayatını kaybetti. Bu savaş da bir an önce sona erdirilmelidir” dedi. Avusturya, gerçek müzakerelerin ön koşulu olarak acil ateşkes çağrısında bulunuyor. Bakan, Ukrayna ve Avrupa’nın geleceğiyle ilgili kararlar alınırken bu aktörlerin masada yer alması gerektiğini vurguladı.
Küresel Kriz Bölgeleri: Sudan, Haiti, Afganistan
Meinl-Reisinger, Sudan’da sivillerin katliamlara maruz kaldığını, Haiti’de çete suçlarının tüm ulusu rehin tuttuğunu ve Afganistan’da kadınların en temel haklardan mahrum bırakıldığını belirtti. Avrupa’da artan güvenlik yatırımlarına dikkat çeken bakan, “Bu gerekli, çünkü 1945’ten bu yana kıtamızda en büyük savaşla karşı karşıyayız” dedi.
Silah Sistemleri ve Hukuk: Otonomiye Karşı İnsanlık Vurgusu
Büyüyen nükleer silah cephanelikleri ve kontrolsüz otonom silah sistemlerinin dünyayı daha güvenli hâle getirmeyeceğini belirten Meinl-Reisinger, “insani uluslararası hukuku asla terk etmemeli ve rastgele öldüren silahları yasaklamalıyız” dedi. Avusturya’nın 2023’te ölümcül otonom silah sistemlerinin düzenlenmesine ilişkin ilk BM Genel Kurulu kararını sunduğunu hatırlattı.
BM’ye Güven Krizi ve Çok Taraflılık Savunusu
BM’nin 1945’te “Bir daha asla” vaadiyle kurulduğunu hatırlatan Meinl-Reisinger, günümüzde çok taraflı kurumlara karşı tehlikeli bir güven kaybı yaşandığını söyledi. “BM Şartı giderek daha fazla ihlal ediliyor; diyalog ve işbirliğinin yerini zorlayıcı önlemler ve tek taraflılıklar alıyor” dedi. Bu ortamda, etkili, meşru ve hızlı tepki verebilen bir BM’ye her zamankinden daha fazla ihtiyaç olduğunu vurguladı.
Güvenlik Konseyi Adaylığı: Küçük Ama Etkili Oyuncu
Avusturya, 2027–2028 dönemi için BM Güvenlik Konseyi’nde koltuk arayışında. Meinl-Reisinger, “hukukun üstünlüğü, işbirliği, dayanışma ve ortak kurumlara” bağımlı olan küçük ülkelerin çok taraflılığa daha fazla ihtiyaç duyduğunu belirtti. Avusturya, 1973/74, 1991/92 ve 2009/2010 yıllarında Konsey üyeliği yapmıştı. Haziran 2026’daki seçimler için tanıtım kampanyasını başlatan bakan, “Uluslararası hukuk, sivil halkın korunması, barış ve silahsızlanma için çalışıyoruz” dedi. Avusturya’nın bu görev için hazır olduğunu ve Orta Doğu, Ukrayna, Sudan, Haiti gibi bölgelerde işbirliğini güçlendirmeye kararlı olduğunu ifade etti.
İklim Değişikliği ve Trump’a Dolaylı Gönderme
Konuşmasının sonunda Meinl-Reisinger, iklim değişikliğiyle mücadeleye dikkat çekti. Avusturya’nın elektrik ihtiyacının yüzde 93’ünü yenilenebilir enerji kaynaklarından karşıladığını belirtti. Bu açıklama, iki gün önce aynı kürsüde iklim değişikliğini inkâr eden ABD Başkanı Donald Trump’a dolaylı bir gönderme olarak yorumlandı.
Diplomasi, Hukuk ve Vicdanın Ortak Noktası
Beate Meinl-Reisinger’in BM Genel Kurulu’ndaki konuşması, Avusturya’nın küresel krizlere karşı dengeli, hukuka dayalı ve çok taraflı bir diplomasi anlayışını temsil ediyor. Gazze’den Ukrayna’ya, Sudan’dan Haiti’ye kadar uzanan kriz haritasında, Avusturya’nın sesi küçük ama etkili bir oyuncunun vicdanlı sesi olarak yankı buluyor.
Kaynaklar-Quellen
https://gadebate.un.org/en/80/austria
