SPÖ´den 4 Mart 1933 Austrofaşist diktatörlük dönemi niye anılmadı eleştirisi

VİYANA. Kısa adı SPÖ olan Avusturya Sosyal Demokrat Partisi,  Avusturya Parlamentosu Başkanı Wolfgang Sobotka’yı (ÖVP) sert bir dille eleştirdi.

Parlamento’da 4 Mart 1933 tarihinin anılmaması SPÖ’yü niye çileden çıkardı? Avusturya tek adam katolik dinci faşist diktatörlük döneminin başlangıcı olan 4 Mart 1933 tarihini Türkiye göçmenleri niye iyi bilmeli? Dünya tarihine Avusturya’nın 1933-1938 arasında geçen beş yıllık dönem dinci „klerikal“ faşist tek adam Austrofaşist diktatörlük iktidar dönemi olarak geçti. Bu dinci faşist dönem sonrası iktidara 1938’de din ile hiç alakası olmayan ırkçı Naziler gelerek Avusturya´nın halkına ve devletine zarar veren facia yılları başlamış oldu. İşte bu yüzden 4 Mart 1933’de iktidarı bir oyun ile ele geçirmesi ile başlayan „Austrofaşist dikatörlük döneminin“ başlangıcı Avusturya Parlamentosu’nda anılmayınca SPÖ’den Avusturya Parlamento başkanına sert eleştiri geldi.

Sobotka, 4. Mart.1933’de vuku bulan  Avusturya Hiristiyan Demokrat Halk Partisi olarak bilinen ÖVP’nin geçmiş partisi sayılan diktatörlüğe geçişin 90 yıllık anması olan günde  hiçbir anma etkinliğine davet etmemesi SPÖ tarafından eleştirildi. S PÖ meclis grubu başkan yardımcısı Jörg Leichtfried yaptığı açıklamada, „Bu ya tarihe ve demokratik siyasete karşı duyarsızlıktır ya da kasıtlı bir görmezden gelmedir, her halükarda ciddi bir ihmaldir.“ dedi.

Leichtfried, demokrasinin kalbi olan Avusturya Parlamentosu‘ nun aynı zamanda demokrasi eğitimi görevi ve tarihsel olarak önemli olayları anma sorumluluğu olduğunu belirtikten sonra, „4 Mart 1933  aynı zamanda demokrasinin önemi ve savunulabilirliği ile de ilgilidir – bugün de 4 Mart 2023’de 90.yılında çevremize baktığımızda  oldukça güncel bir konudur.“ dedi.

Avustrofaşist diktatörlük  dönemi yılları 1933’de başladı ve 1938’de Hitler Nazileri geldi

Leichtfried şunların söyledi:
“ 90 yıl önce 4.Mart.1993’de, o zamanki bu günün ÖVP’nin geldiği partinin lideri ve Başbakanı olan Engelbert Dollfuß hükümetinin darbesiyle Avustrurya’da resmen parlamentonun ortadan kaldırıldığını ve demokrasinin lağvedildiğini ifade etti. Tarihe  Avustrofaşist diktatörlük  dönemi yılları olarak geçen 1938’den itibaren Nazi rejiminin felaketini takip eden tarih olan 4 Mart 1933,  Avusturya Cumhuriyet ve Parlamento tarihinde çok önemli bir tarihtir. Hatırlamak ve anmak milli bir görevdir. Bu yıldönümünün bir parlamento etkinliğiyle anılması doğal karşılanmalıdır. SPÖ’nün Cumhuriyet tarihindeki bu önemli tarihi bir etkinlikle anan tek parti oldu.“

 

4 Mart 1933’de Avusturya’da ne oldu ?

Avusturya´da 4 Mart 1933’te Avusturya Parlamentosu´un  üç başkanı da çeşitli oylama hataları nedeniyle görevlerinden istifa etmişler ve  parlamentonun  bu bu  boşluk durumunu suistimal eden dönemin Başbakan’ı muhafazakar katholik dinci Başbakanı Dollfuß’un parlementoyu yok ederek faşişt bir yönetime geçmesi ile önemli bir tarih olarak biliniyor.

Dollfuß dinci katholik klerikal bir faşişt  rejim ile Avusturya’yı yönetirken din ile alakaları olmayan ırkçı Almanya Hitler takımın Avusturya’da sempatizanları olan Avusturya’lı Naziler, Almanya’da iktidarın Hitler’de olması ve devamlı baskı yapması ile Viyana’da güçlendiler.  Başbakan Dollfuß Nazi değildi ama Avusturya’da tek adam faşişt katholik dinci rejimin döneminin başkanı oldu. Tüm sol, liberal, komunistler ve aydın insanlara savaş açan Dollfuß  Başbakanlık’da tolere ettiği   Naziler tarafından bir silahlı suikastla 25 Temmuz 1934 tarihinde öldürüldü. Başbakan Dollfuß Naziler’in Avusturya’yı 1938’de tam ilhak etmesine sebeb olan yolları  1933´den 1938´e açması nedeni kendi dönemi Austrafaşist diktatörlük dönemi olarak tarih geçti.

 

Engelbert Dollfuß kimdir ? 

Engelbert Dollfuß (4 Ekim 1892, Texing, Aşağı Avusturya – 25 Temmuz 1934, Viyana).

Avusturyalı siyasetçi ve şansölye (1932-1934). 1920’li yıllarda Hristiyan Sosyal Parti’nin önderlerinden ve Aşağı Avusturya Köylüler Birliği’nin aktivistiydi.

1931’den itibaren tarım ve orman bakanlığı görevinde bulundu. Köylüler birliği ve Heimwehr adı verilen paramiliter faşist çetelerin desteğiyle 1932’de şansölye ve dışişleri bakanı oldu.

Almanya’da Nazilerin iktidarı almasından sonra İtalyan diktatörü Mussolini ile iş birliği içinde Almanya’yla birleşmekten kaçındı. Mart 1933’te parlamentoyu kapattı, komünist partiyi ve Almanya’yla birleşmek isteyen Nazi Partisi’ni yasakladı. Kendisinin kurduğu ve kısa süre sonra tek yasal parti halini alacak olan Vatan Cephesi isimli paramiliter örgütün de desteğiyle Avusturya Faşizmi’ne dayanan otoriter bir devlet kurdu.

Şubat 1934’te sosyal demokrat işçilerin başlattığı Şubat Ayaklanması’nı kanlı bir şekilde bastırdı. Mayıs ayında yeni bir otoriter anayasa ilan etti. 25 Temmuz 1934’te Nazilerin organize ettiği bir darbe girişimi sırasında Viyana’da öldürüldü. Yerine önce Heimwehr’in lideri Ernst Rüdiger Starhemberg, 1936’da onun gözden düşmesi sonucunda da Vatan Cephesi’nin lideri Kurt Schuschnigg geçti. Mart 1938’de Avusturya’nın Almanya’ya katılmasıyla Vatan Cephesi de dağıldı. Kısa boyluydu.

Bu nedenle I. Dünya Savaşı’nda orduya neredeyse kabul edilmeyecekti. Bu fiziki özelliği muhaliflerinin alaylarına neden oldu, kendisine ‚Millimetternich‘ ve ‚Jokey‘ gibi takma adlar yakıştırıldı. (yenivatan.at)