Hollanda Kralı Alexander, Hollanda’nın kölelikteki kötü rolü nedeniyle resmen özür diledi
Kral Willem Alexander, Hollanda'nın köle ticaretini yasaklamasının yıl dönümü nedeniyle düzenlenen törende, ülkesinin kölelikteki rolüne ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Orange-Nassau Hanedanlığı’nın kölelikteki „kesin rolünün“ belirlenmesi amacıyla bir çalışma yapılması için talimat verdiğini belirten Alexander, insanlığa karşı bu suç karşısında harekete geçmekteki açık şekildeki başarısızlık için af diledi.
Hollanda Başbakanı Mark Rutte de Aralık 2022’de ülkesinin kölelik tarihi ve köle ticaretindeki rolü sebebiyle hükümeti adına resmi olarak özür dilemişti.
Güney Amerika ve Afrika’nın kıyı kesimlerinde sömürge yönetimi kuran Hollanda, 16. yüzyılın sonlarında „Transatlantik“ bölgesinde köle ticaretine başlamış ve „altın çağı“nı yaşadığı 17. yüzyılın ortasında Güney Amerika ile Avrupa arasındaki köle ticaretinin en önemli aktörlerinden biri olduktan sonra 1 Temmuz 1863’te köle ticaretini resmen yasaklamıştı.
HOLLANDA 16. YÜZYILIN BAŞLARINDA KÖLE TİCARETİNE BAŞLAMIŞTI
Güney Amerika ve Afrika’nın kıyı kesimlerinde sömürge yönetimi kuran Hollanda, 16. yüzyılın sonlarında „Transatlantik“ bölgesinde köle ticaretine başlamış ve „altın çağı“nı yaşadığı 17. yüzyılın ortasında Güney Amerika ile Avrupa arasındaki köle ticaretinin en önemli aktörlerinden biri olduktan sonra 1 Temmuz 1863’te köle ticaretini resmen yasaklamıştı.
Oranje-Nassau hanedanlığı olarak bilinen bugünkü Hollanda kraliyet ailesinin köleliğin yaygın olduğu dönemlerde kolonilerden en az 545 milyon Euro’dan fazla kazandığı tespit edildi. Ancak kraliyet ailesinin o dönemdeki gelirinin bunun iki katı olabileceği tahmin ediliyor. Çünkü her şey tamamen ortaya çıkmış değil.
Hollanda’nın kölelik tarihinin araştırıldığı soruşturmaya göre 545 milyon Euroluk kazanç 1675 yılından 1770 yılına kadar olan 95 yıllık dönemi kapsıyor. Kölelik tarihi soruşturması Hollanda Meclisinin ikinci kanadı olan Tweede Kamer’in isteği üzerine İçişleri ve Krallık İşleri Bakanlığı tarafından yaptırıldı.
“KRALİYET AİLESİ PAYINI ALIYORDU”
Araştırmada, kraliyet ailesinin hem köle ticaretinden hem de köle çalıştırılmasından önemli miktarda para kazandığı ortaya çıktı. Örneğin köle sömürge ticaretinin temsilcisi konumundaki şirketlerden birisi olan Dutch East India Company (VOC), gelirinin yüzde 3’ünü doğrudan ortak olmadıkları hâlde kraliyet ailesine vermiş bulunuyor.
Leiden’deki Kraliyet Dil, Ülke ve Etnoloji Enstitüsü’nün başkanlığında diğer enstitülerin de katkı sunduğu araştırma, kraliyet ailesinin eski Hollanda Doğu Hint Adaları, Surinam ve Karayip adalarının sömürge yönetimine çok fazla dahil olduğunu tespit etti.
Yapılan tespitlerini bir değerlendirmesini yapmak üzere bir kitap hazırlandı. Hazırlanan kitap Hollanda İçişleri Bakanı Hanke Bruins Slot’a teslim edildi.
“KÖLELİK POLİTİKASINI DEVLET UYGULADI”
Araştırma üzerine bir açıklama yapan Uluslararası Sosyal Tarih Enstitüsü araştırmacısı Matthias van Rossum “Kölelik, Hollanda’nın Afrika, Amerika ve Asya’daki sömürgeci eylemlerinde kasıtlı olarak bir temel ilke haline getirildi.” dedikten sonra, o zamanki Hollanda devletinin bu ilkeden doğrudan sorumlu olduğunu, çünkü kolonyal köleliği mümkün kılan politikalar geliştirilerek desteklendiğini açıkladı.
