ÖVP-Yeşiller hükümeti kira freni konusunda anlaştı! Kimler faydalanabilecek?

ÖVP sonunda teslim oldu! Hükümet kira artışlarına yüzde beşlik bir üst sınır getirdiğini duyurdu. Enflasyona karşı yeni bir önlem paketi hazırlayan hükümet, kira freninin yanı sıra harçların hafifletilmesi konusunda da adımlar attı. Buna göre atık ve su harçları dondurulurken, iklim bileti ve otoyol vinyeti fiyatlarında herhangi bir artış yapılmayacak.

Viyana. ÖVP, birçok tarafın talep ettiği kira frenine karşı çıkmaktan vazgeçti. Lobicilerin ve muhalefetin bastırmasının ardından, ÖVP-Yeşil federal hükümeti kiralara yasal bir durdurma, bir tür kira freni getirmeyi başardı. Bunun yanı sıra hükümet bir başka yardım paketi daha sundu. Bu paket atık ve su ücretleriyle ilgili, ancak her şeyden önce kiralarla ilgili.

Avusturya’daki 1.2 milyon kira sözleşmesi, kiraların yılda sadece bir kez en fazla yüzde beş oranında artacağı şekilde kanunla düzenlenecek. Önümüzdeki üç yıl boyunca kiralardaki artışı en fazla yüzde beşle sınırlayacak bir kira üst sınırı uygulanacak. Sübvansiyonlu konutlardaki kiraların yanı sıra kategori ve kılavuz kiralar da dahil olmak üzere kanunla düzenlenebilen tüm kiralar frenden etkilenecek. Başbakan Yardımcısı Werner Kogler (Yeşiller) 1.2 milyon kontrat için indirim uygulanacağından bahsetti. Yeşillere göre bu rakam Avusturya’daki tüm kiracıların dörtte üçüne tekabül ediyor. Kogler, bu önlemin „kira maliyetlerindeki ani artışları“ hafifleteceğini vurguladı.

Çarşamba günü yapılan özel parlamento oturumunda tanıtılan düzenleme, kanunla düzenlenebilecek tüm kiralık konutları kapsayacak. Peki ÖVP-Yeşil modelinden kimler, ne zaman faydalanacak ya da hangi kiracılar faydalanamayacak?

ÖVP ve Yeşiller hangi model üzerinde anlaştı?

Yasal olarak düzenlenmiş alandaki kiralar 2024’ten 2026’ya kadar yılda en fazla yüzde beş oranında artabilir. 2027’den itibaren kiralar her yıl, önceki üç yılın ortalama enflasyonu kadar artırılabilir. Şu anda, örneğin, kılavuz kiralar her iki yılda bir önceki iki yılın toplam enflasyonu kadar artmaktadır.

ÖVP-Yeşiller neden şimdi bir kira üst sınırı üzerinde anlaştı?

İlkbaharda kira frenine ilişkin müzakereler başarısızlıkla sonuçlanmıştı. Buna karşılık ÖVP, mülk edinmeyi kolaylaştırmak için emlak transfer vergisinde (GrESt) bir ödenek talep etti. Yeşiller ÖVP’nin talep ettiği modeli reddetti ve asgari bir uzlaşma olarak düşük gelirliler için konut maliyet sübvansiyonunun arttırılması konusunda anlaşmaya varıldı. Sonuçta eski binalardaki gösterge kiralar Nisan ayında yüzde 8,6 oranında arttı. Ancak son haftalarda Federal Başbakanlık pozisyonunu yeniden gözden geçirmeye başladı. Bunun nedeni muhtemelen Avusturya’da Ağustos ayında enflasyon oranının Temmuz ayındaki kadar yüksek, yani yüzde yedi civarında kalmaya devam edecek olması.

Üst sınır hangi kira türleri için geçerlidir?

Önlem, eski binalar ve belediye binalarındaki kılavuz ve kategori kiraların yanı sıra kooperatif daireleri için de geçerli. Yeşillere göre bu düzenleme yaklaşık 2,5 milyon Avusturyalıyı rahatlatacak. Düzenleme, yasal olarak düzenlenmemiş kiralarda oturan 425.000 hane için geçerli değil. Bunun için SPÖ tarafından talep edilen evrensel kiracılık yasasının çıkarılması gerekecek.

Kiracılar bu önlemle gerçekten rahatlayacak mı?

Evet, ama en erken gelecek yıldan itibaren. Merkez Bankası’na göre, kar amacı gütmeyen sektördeki kiralar 2024 yılında yüzde 15 ila 16 oranında artacak. Yüzde beşlik üst sınır, kooperatif konutlarındaki kiracıları kira artışının yaklaşık üçte birinden kurtarıyor. 2025 yılında kılavuz kiralarda bir artış daha olacak. Burada da kira yüzde 11 ila 12 yerine en fazla yüzde beş oranında artacak.

Kiracılara ne kadar yardım sağlanacak?

Yeşil Konut Sözcüsü Nina Tomaselli, 2024’ten 2026’ya kadar farklı kiracıların ne kadar tasarruf etmesi gerektiğini hesapladı. 92 metrekarelik bir kooperatif dairesinde yaşayan biri 1,215 tasarruf edecek. Eğer 50 metrekarelik bir dairede standart kirayla oturuyorsanız 575 avro, belediye binasında 65 metrekarelik bir dairede oturuyorsanız 625 avro tasarruf edeceksiniz.

Kimler faydalanamaz?

Özellikle de ev sahipleri. Artık enflasyona bağlı maliyetleri yansıtamayacaklar ve örneğin termal yenilemeler için daha az hareket alanına sahip olacaklar. Avusturya Toprak Sahipleri Birliği (ÖHGB) Başkanı Martin Prunbauer, „Bu önlemler uygunsuz bir zamanda geldi“ diyor.

Uzmanlar ne diyor?

Mali Konsey Başkanı Christoph Badelt, Ö1’de önümüzdeki yıllarda aşırı kira artışlarını önleyecek „gerçek bir fren „den söz ediyor. Ekonomist, paketin bir sonucu olarak enflasyonun önümüzdeki yıl düşmesi gerektiğine inanıyor. Wifo başkanı Gabriel Felbermayr da paketi prensip olarak övüyor. Tek bir kısıtlama var: Tüm kiracıların bundan yararlanamaması belli bir adaletsizlik. Ancak Felbermayr, yeni binalar için ücretsiz kiraların düzenlenmesinde yasal zorlukların ortaya çıkabileceğini akılda tutmak gerektiğini söylüyor. Geniş kapsamlı bir kira tavanının halihazırda geçersiz ilan edildiği Almanya’yı örnek gösteriyor. Badelt’in ilk önerdiği ve Felbermayr’ın da şimdi desteklediği şey: Gelecekte kiralar artık tüketici fiyat endeksine (TÜFE) bağlı olmamalı. Ekonomist, „Gaz daha pahalı hale gelirse, kiralar neden artsın?“ dedi. Nedensel bir bağlantı yok.

İşçi Odası Başkanı Renate Anderl düzenlemenin „kötü bir şaka“ olduğunu ve çok geç kalındığını düşünüyor. Anderl, 2022 ve 2023 yılları için -ayrıca düzenlenmemiş alan için- geriye dönük yüzde beşlik bir kira freni talep ediyor. Liberal ekonomik düşünce kuruluşu Agenda Austria’nın direktörü Franz Schellhorn, önlemin uzun vadede yüksek gelirlilerin yararına olacağını söylüyor. Neden mi? Çünkü daha fazla kiralık daire kat mülkiyetine dönüştürülecek.

Hükümet başka hangi yasal kolaylıklar sağladı?

Kira freninin yanı sıra hükümet harçların hafifletilmesi konusunda da adım atıyor: Federal harçlar için daha önce kararlaştırılan fiyat artışına ek olarak, belediye düzeyindeki harçları dondurmak için vergi gelirlerinden 150 milyon Euro sağlanacak. Bunlar arasında örneğin içme ve sanayi suyu ile atık bertarafı için alınan ücretler yer alıyor. İklim bileti ve otoyol vinyeti fiyatları değişmedi; vinyetin aslında 96’dan 110 Euro’ya çıkarılması gerekiyordu – bu şimdi gerçekleşmiyor.

ÖVP lideri ve Şansölye Karl Nehammer’in serbest piyasaya yapılan bu müdahaleyle pek bir sorunu yok. Çarşamba günü yaptığı açıklamada „Kriz kârları başımıza bela oldu. Şimdi petrol ve gazda bir fiyat düşüşü var. Ve bunun tüketicilere yansıtılması gerekiyor.” dedi. (yenivatan.at)

Relevante Artikel

Back to top button
Cookie Consent mit Real Cookie Banner