Korona aşısı hakkında sıkça sorulan soruların cevapları

Viyana. Covid-19 aşıları Avusturya’da yapılmaya başladı. STANDARD okuyucularının geri bildirimleriyle ortaya çıkan Korona aşılamasıyla ilgili sorulara, Sağlık Bakanlığı Aşılama Dairesi Başkanı Maria Paulke-Korinek’in verdiği cevapları  şöyle:

Avusturya’nın Korona Aşılama Stratejisine göre kimlere, hangi aşılarla aşı yapılacak?

Aşamalı aşılama ile aşılama stratejisi gereklidir, çünkü başlangıçtan itibaren aşı olmak isteyen herkesi aynı anda aşılamak için elimizde yeterli aşı yoktur. Avusturya aşılama stratejisine göre ilk aşamada, yaşlılar ve huzurevlerinde yaşayanların ve bu kurumlarda çalışan personelin aşılanması programlandı. En büyük riskin var olduğu yerlerin buralar olduğunu biliyoruz.

Bir sonraki adımda, sağlık sektöründeki personel, özellikle enfeksiyon riski yüksekse aşılanmalıdır. Elimizde yeterli aşı olur olmaz, yüksek risk gruplarına mümkün olan en kısa sürede ulaşmak da önemlidir. 2. aşamada, ileri yaştaki kişiler aşılanacak ve böylece aşı olmak isteyen herkes aşılanana kadar, toplumun diğer kesimleri birbiri ardına aşılanacaktır. Sınırlama, bazı aşılar için saklama koşullarının çok karmaşık olması ve şu anda bahsettiğimiz aşıların her durumda çok dozlu kaplar olmasıdır. Tıbbi-teknik hususlara ek olarak, lojistik hususlar da dikkate alınmalıdır.

Aşılama sürecinin belirli periyotları vardır. Süreçte kısa vadeli değişikliklere yer var mı, örneğin aşının bir „aşamada“ bırakılması gerekiyorsa? Yoksa kalan aşı bir sonraki planlanan „tur“ için saklanacak mı?

Ciddi hastalık veya ölüm riski özellikle yüksek olan ve özellikle enfeksiyon riski altında olan kişilerin ilk önce aşılanması elbette çok önemlidir. Bu nedenle, uygulamada, mümkün olan en iyi şekilde dikkate alınması gereken Ulusal Aşılama Komitesinin tıbbi-teknik önceliklendirmesi de vardır.

Ancak lojistik olanaklar nedeniyle, bu her zaman ve tamamen mümkün değildir. Örneğin, şu anda mevcut olan aşıyla, çözülmüş aşılar beş gün içinde kullanılmalıdır. Aşı gerekli sodyum klorür ile yapılmışsa, bu çok dozlu kaplar altı saat içinde kullanılmalıdır. Bu nedenle aşılar sadece sabit aşı randevuları için sipariş edilebilir ve teslim edilebilir. Örneğin kısa süreli bir hastalık nedeniyle tek bir kişi kararlaştırılan randevuya uymuyorsa, bu aşı elbette yine de kullanılmalıdır.

Hayat kurtarabilen ve sınırlı sayıda olan bu kıymetli malı yok etmek hiçbir şekilde haklı gösterilemez. Birkaç saatten fazla saklanamayacak olan bu aşının, bu gibi durumlarda da kullanılmasını sağlamak gerekir. Aşılanacak hedef gruptan bir kişiye vermek mümkün değilse, istisnai durumlarda başka bir hedef gruptan bir kişi de aşılanabilir (ideal olarak tıbbi önceliğe göre). Ancak, bu tarif edilen istisnai durumla sınırlandırılmalıdır, bunun dışındaki uygulamalar haksızlık olacaktır.

Aşı için kayıt seçenekleri ne zaman ve nasıl olacak?

Ocak ayının başından itibaren tüm insanları aynı anda aşılamaya yetecek kadar aşı bulunmadığından, önce huzurevlerinde yaşayan yaşlılar ve çalışanlar aşılanacaktır. Buralar da hastalanma riski veya COVID enfeksiyonundan ölme riski çok yüksek olan yerlerdir.

Aşıların daha fazla bulunabilirliğine bağlı olarak, özellikle yüksek enfeksiyon riski taşıyan sağlık çalışanları, tanımlanmış risk gruplarından kişiler ve çok yaşlı kişiler gibi diğer hedef gruplar kademeli olarak aşılanacaktır. COVID-19 aşılama stratejisinin uygulanmasının 1. aşamasındaki COVID-19 aşılarının sınırlı bulunabilirliği nedeniyle, aşılama için hızlı kayıt şu anda yalnızca belirli yerlerde mümkündür; bunlarla zaten iletişime geçilmiştir.

Strateji, vakalarda güçlü bir artış olması durumunda tek tek nüfus gruplarında veya bölgelerde hedeflenen aşılamaya izin verecek kadar esnek mi?

Hedef, özellikle risk altında olan insan gruplarını aşılamak. Elbette teorik olarak coğrafi bölgelere de odaklanılabilirdi, ancak mevcut epidemiyolojik durumda bu mantıklı değil.

Şu anda sorun, herkesi aynı anda aşılamaya yetecek kadar elimizde aşı olmamasıdır. Ancak teslimat planları, gerekli onayların alınması şartıyla durumun birkaç ay içinde rahatlamasını sağlayacaktır.

Sıkıntılı bir dönemde aşı dozları ne kadar hızlı verilebilir?

Şu anda elimizde istediğimiz kadar dozumuz yok, ancak dediğim gibi, önümüzdeki birkaç ay içinde daha fazla aşı onaylanıp sevk edildikçe durum düzelecek.

„Üçüncü dalga“ durumunda aşılama stratejisi değiştirilir mi?

Aşılama stratejisi, ciddi hastalık veya ölüm riski ve enfeksiyon riski özellikle yüksek olan kişilerin aşılanmasını şart koşar.

Vaka sayısı arttığında en önemli şey, mevcut aşılara bağlı olarak stratejimizi mümkün olan en kısa sürede uygulamamızdır. Aşı olan her kişi ile hastalanan bir kişi eksiktir, burada her biri gerçekten önemlidir.

Avusturya neden diğer ülkelerden (örneğin İsrail) daha yavaş aşı yapıyor? Beklenen teslimatlar çok mu az sayıda? Lojistik eksiklik mi var?

Lojistik, sipariş edilen tüm aşıların teslim edilebilmesi için tam olarak ayarlanmıştır. Avusturya’ya diğer tüm AB ülkeleri ile aynı hızda aşı tedarik edilmektedir ve bu nedenle aşılama 27 Aralık 2020’de AB ile birlikte başlatılmıştır.

3 aşamalı strateji gereklidir, çünkü başlangıçta, aynı anda herkese kullanılabilir aşı yoktur. Başlangıçtan itibaren bu şekilde iletildi ve diğer AB ülkelerinde de durum böyle. İyi haber şu ki, aşı olmak isteyen herkes için nihayetinde yeterli aşının bulunmasını sağlayabildik. Bazı insan grupları için bu biraz zaman alabilir, ancak sonunda herkese yetecek aşı olacaktır.

Aşılar nedeniyle Avusturya’da enfeksiyon durumunda iyileşme ne zaman fark edilecek?

Burada sabit bir öngörüde bulunmak çok doğru olmaz, çünkü aşının kişiyi korumanın yanı sıra bulaşmayı da engelleyip engellemediğine dair bazı şeyleri henüz yüzde 100 bilmiyoruz. Diğer etkileyen faktörlere de bağlı olan epidemiyolojik durumun genel olarak nasıl gelişeceğini değerlendirmek de zordur.

Prensip olarak, bulaşıcı hastalıkların çoğunun, dalga benzeri durumun ortaya çıkmasıyla birçok faktörden etkilenen bir durum olduğunu biliyoruz. Bunun en iyi örneği, virüsün korumasız bir grup insanı vurur vurmaz salgınların olacağını bildiğimiz kızamıktır.

Aşıların, virüsün aşılanmış bir kişiden diğerine bulaşmasını da engelleyip engellemediğine dair ne zaman kanıt olacak?

Aşılanan kişilerin daha düşük viral yük nedeniyle daha az taşıyıcı olduğu varsayılabilir. Klinik öncesi verilere dayanarak, COVID-19 aşılamalarının, henüz klinik olarak kanıtlanmamış olmasına rağmen, daha düşük virüs bulaşmasına neden olacağını varsayıyoruz. Umarım önümüzdeki birkaç ay içinde bu konuda daha iyi kanıtlar elimizde olur.

Aşıyı seçebilir miyim?

Prensip olarak, COVID-19 aşıları isteğe bağlıdır. Aşıların özelliklerinden dolayı aşıların farklı ortamlarda sunulması muhtemeldir. Örneğin, özel muayenehane alanında yaklaşık -70 ° C’de depolanması gereken bir aşıyı sunmak muhtemelen lojistik olarak zor olacaktır. Bu, buzdolabı sıcaklıklarında saklanan aşılar için tamamen farklı bir durumdur. Ayrıca, her bir aşının mevcut olduğu miktarlara da bağlıdır. Aşı olmak isteyen herkesin bir aşıya erişimini sağlayabilmemiz şu anda bizim için önemlidir. AB’de onaylanan herhangi bir aşının oldukça etkili ve güvenli olduğunu da varsayabiliriz.

Birçok insan aşıların olası yan etkilerinden endişe duyuyor. Avusturya’da aşı olanlardan yan etkiler hakkında ne biliniyor?

30 Aralık 2020 itibariyle, şüpheli bir yan etkiye ilişkin resmi bir raporun Avusturya’daki yetkili makamlara rapor edilmiş olduğundan haberdar değilim. Örneğin, bir ilacın yan etkisinden şüpheleniliyorsa ve bu durum tespit edilmişse, doktorların yasal olarak rapor vermek zorunda olduğunu vurgulamak isterim. Bu alanda çalışan meslektaşların farkındalığının yüksek olduğunun bilinmesini isterim.

Yan etkiler farklı preparatlar arasında farklılık gösteriyor mu – Biontech / Pfizer, Moderna, AstraZeneca?

Bunu değerlendirmek için, her üç hazırlıkla aynı anda karşılaştırmalı bir çalışma yapmak gerekli olacaktır, çünkü sonuçta her bir bağımsız çalışmadaki ortam ve kayıt yöntemi biraz farklıdır ve tek tek çalışmaları, tamamen yan etkiler açısından birebir karşılaştırmak zordur. Prensip olarak, aşıya karşı reaksiyonlar, diğer tüm aşılarda olduğu gibi, genellikle birkaç gün içinde kendiliğinden sona erer, COVID-19’a karşı aşılamadan sonra belki biraz daha fazla olabilir. Temel olarak, bu tür geçici reaksiyonlar, bağışıklık sisteminin aşı ile uğraştığı ve daha sonra iyi bir korumanın geliştirildiği varsayılabileceği anlamına gelir.

Genel şikâyetlere ve genel semptomlara ek olarak, diğer aşılarda olduğu gibi, alerjik reaksiyonlar meydana gelebilir, bu nedenle bilinen alerjisi olan kişiler, örneğin polen veya ev tozu gibi alerji yapan şeylere karşı aşılanabilir ve aşılanmalıdır. Doktora danışılarak, herhangi bir alerji var mı tespit edilmeli ve aşıya gelirken alerji kimliği yanında getirilmelidir; olası alerjenlerle ilgili bilgiler, ilgili aşının uzman bilgilerinde (bileşim) mevcuttur. Alerjisi olanlar aşılanmışsa, takip süresi 30 dakikaya kadar uzatılmalıdır.

Test aşamalarından gelen raporlara göre, bazı durumlarda ikinci aşılamadan sonra yan etkiler daha güçlü olmuştur. Siz de böyle mi düşünüyorsunuz? İkinci aşılamadan sonra ne gibi yan etkiler beklenebilir?

Aşı yerinde çok sık ağrı, kızarıklık ve şişlik meydana gelebilir. Ayrıca yorgunluk, baş ağrısı, kas veya eklem ağrısı, lenf düğümlerinde şişlik, bulantı / kusma, titreme veya ateş çok sık ortaya çıkabilir. Çok yaygın, aşılanan 10 kişiden 1’inden fazlasının etkilendiği anlamına gelir. Yan etki oranı bazen 2. doz ile daha yüksektir. Aşı olacak kişilerin bu olası aşı reaksiyonları hakkında bilgilendirilmeleri önemlidir. Aksi takdirde, güvensiz hale gelme ve ikinci aşıyı yaptırmaya cesaret edememe riski vardır, ancak bu istenen koruma için çok önemlidir.

Çocuklar için ne zaman aşı olacak?

Başlangıçta yoğunlaşılan grup, en ciddi şekilde hasta olan veya COVID-19’dan hayatını kaybetme riski yüksek olan kişileri korumak olacaktır ve bunlar öncelikle yetişkinler ve özellikle yaşlılardır. Bu nedenle başlangıçta aşılama çalışmalarına sadece yetişkinler ve yaşlılar dahil edildi. Yetişkinlerde aşıların güvenirliği ve etkinliğine ilişkin yeterli veri mevcutsa, çocuklar da dahil olmak üzere bazı durumlarda ileri çalışmalar planlanacaktır. Çocuklar için aşılar onaylanırsa, muhtemelen yetişkinlerde kullanılan aşıların aynısı farklı bir dozda uygulanacaktır. İlgili aşının özelliklerine, uzman bilgilerine ve epidemiyolojik duruma bağlı olarak Ulusal Aşılama Komitesi, çocuklar için onaylanmışsa, çocuklarda olası aşıların nasıl kullanılması gerektiğine dair bir tavsiyede bulunacaktır.

Büyük kısıtlamalar olmaksızın ne zaman normal bir hayata döneceğiz? Yaz mı yoksa sonbaharda mı?

Bu, diğer şeylerin yanı sıra, aşının kabulüne ve hepimizin davranışına bağlıdır. Yeterli sayıda insan aşılandığında durum düzelecektir ve bu, her birimizin davranışına bağlıdır. ( Kaynak: derstandard.at, Tercüme: yenivatan.at)