Viyana’daki mültecilerin durumu gerçekten çok mu iyi?

VİYANA. Aile birleşimleri ve Ukrayna’dan gelen akın Viyana için sorunlara neden oluyor. Şimdi Avusturya Federal Hükümeti ve eyaletlerden yardım talep ediliyor. Viyana ise onların yükümlülüklerini yerine getirmediğini savunuyor. Giderek siyasallaşan bir tartışmaya ilişkin gerçeklerin kontrolü zorlaşıyor.

2015’teki mülteci dalgasından bu yana, Avusturya’daki mültecilerin tek tek bölgeleri, ilçeleri ve eyaletleri çöküşün eşiğine getirmeden nasıl daha iyi ve daha adil bir şekilde barındırılabileceği tartışılıyor. Diğer hususların yanı sıra, federal eyaletler için sığınma kotaları getirilmiştir. Bunlar ilgili nüfus büyüklüğü temelinde hesaplanmaktadır. Buna uyulmaması halinde herhangi bir yaptırım söz konusu değil. Sonuç: Viyana son yıllarda kotasını dolduran ya da aşan tek federal eyalet – Viyana şu anda yüzde 198’de. Aile birleşimi ve Ukrayna’daki savaş sorunu bur durumu daha da kötüleştiriyor

Krone gazetesinin verdiği habere göre, Kota sadece iltica prosedüründeki kişilerle ilgili ve aslında federal hükümetin gözetiminde olan, ancak federal eyaletler arasında dağıtılması gereken kişilerle ilgili. Buna ek olarak, sığınma hakkı olanlar da var. Bu durum şu anda Viyana için büyük sorunlara neden oluyor. Ailelerin (özellikle Suriye ve Afganistan’dan gelen çocuklar) ve Ukrayna’dan gelen yerinden edilmiş kişilerin akını önemli bir dengesizliğe yol açıyor.

Federal hükümet yönünde keskin tonlar

SPÖ ve Neos,  Viyana eyalet ve belediye meclisinde kısa süre önce alınan bir kararla federal başkenti “artık bu zorlukların üstesinden tek başına gelemeyeceği” konusunda uyardı. Viyana Şehir ve Eyalet  yönetimi (aynı) kendini yalnız bırakılmış hissediyor ve federal eyaletler arasında adil bir dağılım şeklinde daha fazla para ve dayanışma çağrısında bulunuyor. Ayrıca ikamet zorunluluğu konusunda da ısrar ediyorlar. Somut olarak: Çalışmayan sığınmacılar, iş bulamadıkları sürece, prosedürün tamamlandığı federal eyalette üç yıl boyunca yaşamak zorunda kalmalıdır.

Ancak Viyana, zorunlu ikamet talepleri konusunda federal hükümet ve diğer federal eyaletlerle dişe diş bir mücadele veriyor. Avusturya Federal  Partisi ve başbakanlığı elinde bulunduran ÖVP Viyana’nın (SPÖ ve NEOS tarafından yönetiliyor) öncelikle sosyal yardımları kesmesini istiyor. Bu durum yerli ve yabancı alıcıları etkileyecektir. ÖVP Genel Sekreteri Christian Stocker´in bu konuda şunları ifade etti: “İnsanlar Viyana’ya çalışmak için gelmeli, sosyal yardımlar için değil. Dahası, Viyana’nın kendisi de bu konuda suçludur ve bir “sosyal mıknatıs” olmayı bırakmalıdır. Viyana ise diğer federal eyaletleri kasıtlı olarak “çekici olmamakla” suçluyor. İleri sürülen argümanlardan biri, federal eyaletlerde çok az Almanca kursu olduğu.“

Maliyetler kim ödüyor?
Avusturya İstatistik Kurumu’nun „yardım alan topluluklar“ (çiftler, aileler, vs.) başlığı altında gruplandırılan alıcılar için yapılan harcamalar üzerine yaptığı hesaplamalara göre Viyana, Avusturya’nın diğer eyaletlerine göre  mültecilere daha fazla sosyal yardım ödüyor. Harcamalar nakdi yardımları ve ayni yardımları içermekte. Viyana’da 2022 yılında aylık bir kişi için 748 avro harcama yapılmıştır. En düşük harcama 614 avro ile Burgenland’da, en yüksek harcama ise 841 Avro ile Steiermark’ta gerçekleşmiştir.

Önlemler Kurslar
Eleştiriler : Federal eyaletlerde çok az sayıda Almanca kursu var. Entegrasyon Fonu 2023 yılında Avusturya genelinde 200’den fazla yerde yaklaşık 66.600  adet Almanca kursunu sübvanse etti. Viyana dışındaki kurs yerlerinin sayısı 2023’te bir önceki yıla göre yüzde 17 arttı. Ancak bir sorun var ki o da, kedinin kuyruğunu ısırdığı yer olan, özellikle Viyana’ya taşınma nedeniyle okulu bırakma oranının yüksek olması.

Yer değiştirmeler. Bir mıknatıs olarak Viyana
Sığınmacıların çoğu gerçekten Viyana’ya mı geliyor? En azından Avusturya Entegrasyon Fonu’nun verileri bunu gösteriyor. Çoğu durumda, statü verildikten sonra yer değiştirmeler hızlı bir şekilde gerçekleşiyor: ikamet değişikliği olan kişilerin yüzde 72’si, sığınma hakkı verildikten sonraki sekiz gün içinde diğer federal eyaletlerden Viyana’ya taşındı.

Çoğunluk YABANCILAR
Siyasi tartışmalarda, özellikle Viyana’da asgari ve sosyal güvenlikten yararlananların çoğunlukla yabancılar olduğu tekrar tekrar ifade edilmekte. Bu aslında sadece kısmen doğru. Avusturya İstatistik Kurumu verilerine göre, 2022 yılında Avusturya genelinde yaklaşık 190.000 kişi yardım almaya hak kazanmıştır. Bunların yüzde 57,2’si Avusturya vatandaşı değildi. Viyana’da bu oran yüzde 60,3 ile Vorarlberg ve Tirol’den sonra “sadece” üçüncü en yüksek oran.

İkamet edilen yer Hukuk
İkamet zorunluluğu yasal olarak mümkün mü? Sığınmacılar için mümkün. Avrupa Adalet Divanı 2016 yılında, ikincil koruma hakkına sahip olan, yani sığınma hakkı değil de geçici koruma hakkı verilen kişilerin, entegrasyonu kolaylaştırmak ve sosyal sıcak noktaları önlemek amacıyla belirli koşullar altında ikamet yükümlülüğüne tabi tutulabileceğine karar verdi.(yenivatan.at)