Anayasa Mahkemesi Viyana ve NÖ’deki sosyal yardım kurallarını iptal etti
Avusturya Yüksek Mahkemesi Viyana ve Aşağı Avusturya'da(NÖ) federal yasaların ihlal edildiği görüşünde. Anayasa Mahkemesi, Nisan 2026'dan itibaren, ilgili kişi Avusturya'da beş yıldır yasal olarak yaşıyorsa, sosyal yardım artık oturma iznine bağlı hale getirilemeyecek kararını verdi.
VİYANA. Anayasa Mahkemesi (VfGH) Viyana ve Aşağı Avusturya’daki sosyal yardım hükümlerini iptal etti. Viyana’da bunun nedeni, “Kırmızı-Beyaz-Kırmızı Kart Plus” kapsamında geçici oturma izni nedeniyle sosyal yardım hakkı reddedilen bir Nijerya vatandaşının şikayetiydi. Anayasa Mahkemesi bu durumu Federal Sosyal Yardım Yasasının ihlali olarak değerlendi.
Anayasa’ya göre yabancılar, en az beş yıl boyunca Avusturya’da kalıcı ve yasal olarak ikamet etmeleri halinde sosyal yardım alma hakkına sahiptir. Anayasa Mahkemesi Mart 2025 sonunda yaptığı basın açıklamasında, bu yasanın özel bir oturma izni şartı getirmediğini belirtti. Asgari Güvenlik Yasası ile Viyana ve Sosyal Yardım Uygulama Yasası ile Aşağı Avusturya – sonuncusu İdare Mahkemesi (VwGH) tarafından yapılan bir başvuru üzerine incelenmiştir – Yüksek Mahkeme’nin görüşüne göre bunu çok dar bir şekilde uygulamış ve belirli ikamet unvanlarına, özellikle de “daimi ikamet – AB” ye odaklanmıştır.
Viyana ve Aşağı Avusturya eyalet yasalarındaki anayasaya aykırı hükümler 1 Nisan 2026 tarihinde sona erecek. Viyana bu kararı not etti. APA’ya yapılan yazılı açıklamada belirtildiği gibi, şimdi yasayı son tarih içinde onarmak istiyorlar. Aşağı Avusturya’da olduğu gibi, daha önce bu konuda Sosyal Yardım Yasasının daha katı bir şekilde yorumlanmasının mümkün olduğu varsayılmıştı. “Ancak bu bulgu, Avusturya genelindeki sosyal yardım sistemindeki iç çelişkilerin ve ülke genelinde tek tip düzenlemelerden oluşan bu yamalı bohçanın sona erdirilmesi için Temel Sosyal Yardım Yasasının temelden revize edilmesi gerektiği yönündeki görüşümüzü bir kez daha teyit etmektedir.”
Ne oldu?
Viyana’ya çalışmak için “Kırmızı-Beyaz-Kırmızı Kart Plus” ile gelen Nijerya vatandaşı Viyana’da çalışmak amacıyla verilen geçici bir oturma izni aldı.. Ancak Nijerya vatandaşı erkek bu işi kaybetmiş. Bu yüzden sosyal yardım için Viyana’da başvurmuş ve Viyana şehrine bağlı sosyal yardım kurumları bunu haklı olarak reddedilmiş. Çünkü Avusturya federal başkenti Viyana ve Aşağı Avusturya eyaleti, temel sosyal yardım yasasını katı bir şekilde yorumlayarak kendi bölgelerinde sosyal yardımların suistimal edilmesini istemiyor. Bugün sosyal yardım adı altında binlerce kişi yardım veya fakirlik yardımı alıp başka yerlerde kaçak çalışıp gelir elde ediyorlar.
İkamet nedene bağlı
Nijeryalı vatandaşını red etme argümana göre, geçici ikamet doğası gereği belirli bir nedene bağlıdır. Örneğin kazançlı bir iş. Bu neden ortadan kalkarsa, ikamet hakkı da sona erer. Ve ikamet hakkı olmadan sosyal refah da olmaz.
Nijeryalı farklı düşünmüş ve buna bir Avukat kanalı ile Anayasa Mahkemesi’ne götürmüş ve lehine karar çıkmış. Mahkeme kararının gerekçesi şöyle: „Avusturya’da en az beş yıl boyunca yasal ve kalıcı olarak ikamet eden herkes, tam ikamet unvanına bakılmaksızın genel olarak destek alma hakkına sahiptir.“ Anayasa Mahkemesi kararları şu anda Türkiye’de olduğu gibi Avusturya’da yok sayılmıyor ve herkesi bağlıyor. Viyana ve Aşağı Avusturya şehir ve eyaletleri yasayı düzeltmek için 1 Nisan 2026’ya kadar süresi var.
“Yamalı yorgana son verin”
Viyana’nın sevilen Sosyal Yardım Bakanı Peter Hacker bu konuda şu açıklamayı yaptı: “Anayasa Mahkemesi karar dikkate alınmalıdır. Ancak, Avusturya genelindeki sosyal yardım sistemindeki çelişkilere ve bu yamalı bohçaya son vermek için Temel Sosyal Yardım Yasası temelden revize edilmelidir, (yenivatan.at)
