Avusturya Sosyal Demokrat Partisi SPÖ: „Filistin’in tanınması artık parti politikası“

VİYANA, 05.12.2025-SPÖ’nün yönetim kurulu ve başkanlık toplantıları çoğu zaman rutin nitelikte olur ve kararlar genellikle toplantı sonrasında kamuoyuna aktarılır. Ancak bu Cuma günü yapılan toplantı, parti içindeki ve dışındaki alışılmış dengeleri yerinden oynattı. Görüş belgesi henüz resmi toplantılar başlamadan tartışma yarattı; ÖVP ve Neos memnuniyetsizliklerini açıkça dile getirirken, İsrail tarafı da karara sert tepki verdi.

Toplantıdan önce başlayan yoğun telefon trafiği

Yönetim kurulu ve başkanlık kurulu toplanmadan saatler önce SPÖ içinde telaşlı telefon görüşmeleri ve istişareler yapılıyordu. Bu hareketlilik yalnızca SPÖ içinde sınırlı kalmadı; kararın olası etkileri diğer siyasi aktörlerde de dikkat çekti. Tartışmayı tetikleyen unsur, başkanlık üyelerine karar günü akşamı gönderilen ve İsrail’in ESC’ye katılımına dair tutumdan başlayarak Orta Doğu politikasına genişleyen bir görüş belgesiydi. Normalde toplantılara düzenli katılım göstermeyen eyalet partileri ve alt örgütler bile bu belge sebebiyle Viyana’ya gelmek için motive oldu.

Dört sayfalık belgenin tartışmalı içeriği

“İki devletli çözüm temelinde sürdürülebilir barış ve güvenlik için” başlığını taşıyan belge ilk bakışta sıradan görünse de, içerdiği sekiz maddelik öneri SPÖ içinde ciddi tartışmalara neden oldu. Belgenin en dikkat çekici maddesi, SPÖ’nün Filistin devletinin uluslararası hukuk temelinde tanınması için çalışmasını resmi parti politikası haline getirilmesi oldu. Bu tanımanın Hamas’ın silahsızlandırılması ve iktidardan uzaklaştırılması şartıyla destekleneceği açıkça yer aldı. Ayrıca belge; AB düzeyinde şiddet uygulayan yerleşimcilere karşı daha kısıtlayıcı önlemlerin desteklenmesi, aşırı sağcı politikacılar ve şiddet yanlısı yerleşimcilere ulusal düzeyde giriş yasağı uygulanması gibi maddeler içeriyor.

Filistin devletinin tanınması, SPÖ içinde uzun yıllardır tartışmalı bir konu olduğu için belgenin hazırlık süreci koalisyon ortaklarıyla ve muhalefetteki partilerle daha toplantı gerçekleşmeden konuşulmaya başlanmıştı. Buna rağmen belge öğleden sonra erken saatlerde oybirliği ile kabul edildi.

SPÖ yönetiminin gerekçesi: “İki devletli çözüm tek gerçekçi yol”

SPÖ, kararın ardından yaptığı açıklamada Filistin’in tanınması konusunun dikkatle değerlendirildiğini ve dünya genelinde 157 ülkenin iki devletli çözümü desteklediğini hatırlattı. SPÖ’ye göre Kanada modeli olarak adlandırılan, Hamas’ın silahsızlandırılması ve iktidardan uzaklaştırılmasını şart koşan yaklaşım uluslararası zeminde kabul gören tek sürdürülebilir yol.

SPÖ Federal Genel Sekreteri Klaus Seltenheim, Avusturya’nın mevcut Orta Doğu politikasının artık “modası geçmiş” olduğunu söyledi. Seltenheim’a göre SPÖ’nün attığı adım iki devletli çözümü “hayatta tutmak için önemli bir siyasi sinyal” niteliği taşıyor. İçerik tartışmalarına eski Federal Başkan Heinz Fischer ile eski Büyükelçi Eva Nowotny’nin de aktif olarak katıldığı açıklandı.

Koalisyon ortaklarından soğuk ve net ret

Koalisyon ortağı ÖVP, SPÖ’nün kararına birkaç dakika içinde sert bir açıklamayla karşılık verdi. ÖVP Genel Sekreteri Nico Marchetti, iki devletli çözümün uluslararası hukuk temelinde müzakere edilmesi gerektiğini, bunun yaşayabilir bir Filistin devletini de içerebileceğini ancak şu anda bu noktadan çok uzak olduklarını söyledi. Marchetti, Filistin’in tanınmasının sürecin sonunda gerçekleşmesi gerektiğini ve şu aşamada sembolik bir tanımanın Filistinlilere fayda sağlamayacağını belirtti. Ona göre asıl ihtiyaç, şiddet ve nefret döngüsünü kıracak sürdürülebilir bir siyasi süreç.

Neos da benzer bir açıklama yaparak, Filistin’in tanınmasının yalnızca kapsamlı bir barış süreci içinde mümkün olabileceğini vurguladı. Neos dış politika sözcüsü Nikolaus Scherak, yaşayabilir bir Filistin devletinin temellerinin ancak birleşik ve İsrail’le birlikte yaşamaya hazır bir Filistin Yönetimi oluştuğunda atılabileceğini söyledi. Avusturya’nın bu konuda da katkı sunmaya devam edeceğini belirtti.

İsrail’den çok sert tepki: “Yanlış ve zararlı bir adım”

İsrail Büyükelçiliği, SPÖ’nün kararını olağanüstü sert bir dille eleştirdi. Açıklamada, 7 Ekim’deki saldırıların ardından Filistin devletinin tanınması yönünde çağrı yapılmasının “son derece yanlış ve zararlı” olduğu belirtildi. İsrail’e göre bu karar, Hamas’ın Gazze Şeridi’nden çıkarılması ve barış sürecinin gerçek anlamda ilerleyebilmesi için gerekli koşulların oluşturulması yönündeki uluslararası çabaları zayıflatıyor. Büyükelçilik ayrıca bu tutumun Filistin tarafına yönelik beklentileri belirsizleştirdiğini, diplomasiyi zayıflattığını ve şiddet yanlısı aşırılıkçı aktörleri cesaretlendirebileceğini vurguladı.( APA, yenivatan.at, 05.12.2025)