İran saldırısı sonrası Trump’ın MEGA adlı “büyük başarısı” neden şimdi çöküyor?

Önce “yok edildi”, sonra “ertelendi”: ABD Başkanı tökezliyor. İran’da ki Uranyum nerede? Hasar gerçekte ne kadar büyük? ABD Başkan’ı Trump’un resmi Başkan Yardımcısı Vance, ABD’nin şu anda bir atom bombası için gerekli “hammadde”nin nerede olduğunu bilmediğini itiraf etti.

Donald Trump, astlarından tek bir şey istiyor: “Mesajdan sapmayın” – yani, rotadan sapmayın. Üç İran nükleer tesisineyönelik yoğun bombardımanların değerlendirilmesinde bu, Trump’ın Cuma akşamı ulusa seslenişinde yaptığı ilk açıklamaya sadık kalınması gerektiği anlamına geliyor.

Buna göre, 2001’den bu yana gerçekleştirilen en büyük gizli bombardıman operasyonu “muhteşem bir askeri başarı”ydı. Tahran’ın nükleer programı “tamamen ve tamamen yok edildi”.

Bu açıklamanın mutlaklığı uzmanları hemen şaşırttı. Çünkü altı sığınakları yerle bir eden mega bombalarla saldırıya uğrayan yeraltı uranyum zenginleştirme tesisi Fordo‚daki hasarın belirlenmesi için, “Gece Yarısı Çekici” operasyonu kısa bir süre sonra güvenilir veriler elde edilemedi.

Kurier’in dikkat çeken analizi şöyle 

Pazar sabahı, hükümetin açıklamalarında ilk çatlaklar belirginleşti. Eski televizyon sunucusu olan Savunma Bakanı Pete Hegseth, Trump’ın sözde başarısından coşkuyla bahsetti ve İran’ın nükleer programının “yerle bir edildiğini” söyledi.

Buna karşılık, Amerika’nın en üst düzey askeri yetkilisi herhangi bir kesin ifade vermekten kaçındı ve sadece “ağır hasar”dan bahsetti. Birleşik Genelkurmay Başkanı General Dan Caine, hasarın tam olarak değerlendirilebilmesi için henüz çok erken olduğunu söyledi. Caine, İran’ın bombalanmayan veya bilinmeyen yerlerde silahlanmaya yönelik uranyum üretimi yapıp yapmadığı sorusunu ise yanıtlamaktan kaçındı.

Başkan Yardımcısı JD Vance‚in televizyonda konuyla ilgili açıklamalarıyla kakofoni daha da büyüdü. Trump’ın nükleer kapasitenin “tamamen yok edildiği” ifadesine katılmadı ve İran’ın programının “önemli ölçüde geriletildiğini” ve “ertelendiğini” söyledi. Dışişleri Bakanı Marco Rubio da benzer şekilde konuştu. Kısaca JD Vance ve Marco Rubio resmen kendi başkanları Trump’ı destekleyen açıklama yapmadılar tam tersine sulandırıcı açıklamalarla, „bu Tump ve ekibi adeta nereye koşuyor“ dedirtti.

Şüpheler artıyor

Buna paralel olarak şüpheler de giderek artıyordu. Çeşitli uzmanlar, hasar tespitinin istihbarat bilgilerinin, casusların uzmanlığının ve ele geçirilen iletişimlerin değerlendirilmesi gereken karmaşık bir süreç olduğunu vurguladı.

İran’da bir kaya kütlesindeki (Fordo) deliklerin uydu görüntülerinin, bombardımanın başarılı olduğunu söylemek için yeterince anlamlı olmadığı belirtildi.

Saldırıya uğrayan İran’ın İsfahan nükleer tesisi

Özellikle İran’ın, önlem olarak, ABD saldırılarından önce yaklaşık 440 kg yüksek oranda zenginleştirilmiş uranyumu güvenli bir üçüncü ülkeye taşımış olabileceği ihtimali göz ardı edilemez. Bu noktada Trump’ın argümanı özellikle zayıf: Başkan Yardımcısı Vance, ABD’nin şu anda bir atom bombası için gerekli “hammadde”nin nerede olduğunu bilmediğini itiraf etti.

Viyana’daki Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’nın başkanı Rafael Grossi, BM Güvenlik Konseyi’nin olağanüstü toplantısına canlı bağlantıyla katılarak Trump’ın kırmızı şarap gibi sözlerine su akıtarak adeta sulandırdı. Grossi,“Üç nükleer tesiste açıkça ciddi hasar olduğunu söyledi. Ancak sahada müfettişler olmadan bugün “hiç kimse” nükleer programın ne kadar etkilendiğini kesin olarak söyleyemez.“ dedi.

Sonunda Donald Trump, Pazar akşamı ilk kesin başarı açıklamasından geri adım attı ve adeta kendinden uzaklaştı. Trump alçak bir sesle,“ hasar çok büyük olarak nitelendiriliyor“ dedi.