Neden sosyal hakların gelişmiş olduğu devletlerdeki insanlar daha uzun yaşıyor?

Sosyal hakların gelişmiş olduğu ülkelerde insanlar, sosyal hakların Pazar ekonomisine göre şekillendiği ülkelerdeki insanlara göre daha sağlıklı ve daha uzun yaşıyorlar. Yapılan araştırma sonucunda, bunun nedeninin ay sonunda elde edilen daha düşük gelir farklılıkları olmadığı, önemli sebebinin hastalık ve işsizlik gibi risklere karşı daha güçlü korunuyor olmalarıydı.

Gelir eşitliği belirleyici değil

Yeni Vatan Gazetesi‘ nin büyüteç altına aldığı „PLOS ONE“ uzman dergisinde yayınlanan araştırma için bilim adamları, 1971 ve 2010 yılları arasında Avusturya dâhil 21 OECD üye ülkesindeki nüfusun sağlığı ile ekonomik ölçüt arasındaki bağı karşılaştırdılar. Sonuçta görüldü ki sosyal ve sigorta hizmetleri özelleştirilmeyince ölüm oranı, 100.000 kişide oldukça düşük.

Ancak araştırmacıların özellikle vurguladığı bir gerçeğe göre , bunun nedeni paranın yeniden dağıtılmasındaki özen değildi. 21 ülke vatandaşlarının kazançları tek tek araştırılması sonucu, ücretlerin birbirine yakın olmasının sağlık ile orantılı olmadığı görülmüştür. Kazançların eşit olması insanların daha sağlıklı, huzurlu ve mutlu olduğunu göstermiyor. Sosyal Devlet’in verdiği güvence insanlara daha fazla huzur, mutluluk ve en kötü günlerinde insanlara  sigortalanmış olmanın huzurunu vererek insanların kendilerini daha garantide, stressiz, sağlıklı ve  refah  içinde hissetmesine neden oluyor.

İş güvencesi olan insanlar daha sağlıklı

Bir yanda “işgücü piyasasının kutuplaşması”, yani yüksek eğitimli, iyi ücretli kişiler ile düşük ücretli, vasıflı ve kötü çalışma koşullarına sahip kişiler arasındaki ayrışma; diğer durumsa „işgücü piyasası risklerinin azaltılması“ , örneğin devlet işsizlik sigortası yoluyla ailenin gelirinin ani kaybını azaltan, vergiler ve transfer ödemeleri büyük bir problem olarak araştırmanın teşhislerinden birisi. Araştırmayı yapan yazarlar bu riskler ne kadar azsa ve işgücü piyasası ne kadar az kutuplaşmışsa, ölüm oranlarının o kadar düşük olduğunun altını çiziyor.

Montreal Üniversitesi’nden Kanadalı siyaset bilimciler Olivier Jacques  sorunu şöyle özetliyor: “Bir nüfusun daha sağlıklı olması,  adalet  olmasına mutlaka bağlı değil. Bu, daha çok, sosyal hakların, sağlığa yönelik sosyal riskleri nasıl yumuşatalabileceğine bağlı. Adil bir gelir dağılımı, bir nüfusun yaşam beklentisi için olduğundan daha az önemlidir, en önemlisi işsizlik durumunda karşılaşacağı sosyal risklerin azaltılmasıdır.“ (yenivatan.at, Viyana, 2.09.2022)

Kaynak:
https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0277953622005780?via%3Dihub