Die Presse: „İran rejimi yenilgisini Batı’ya karşı bir zafer olarak yeniden yorumlamak istiyor“

Avusturya´nın günlük ciddi gazeteleri arasında kabul edilen İsrail yanlısı „Die Prese“ Gazetesi İstanbul /Tahran çıkışlı, „İran rejimi yenilgisini Batı’ya karşı bir zafer olarak yeniden yorumlamak istiyor“ başlıklı haberinde „İran’da seçim boykotu kitlesel oldu. Uzmanlar İslam Cumhuriyeti’nde bir „meşruiyet krizi görüyor.“ ifadelerini kullanıldı.

Die Presse’nin yayınladığı haberi Yeni Vatan Gazetesi okuyucularının dikkatine dokunmandan Türkçe dilinde sunuyoruz.

İstanbul/Tahran. İran rejimi Cuma günü yapılan parlamento seçimlerinin kaybedeni oldu. Hükümete yakın medyaya göre seçime katılım oranı yüzde 41 gibi tarihi bir düşüklüğe geriledi. Bu rakamın bile boykotun gerçek boyutunu gizlemek için İran rejimi yetkililer tarafından yapay olarak şişirilmiş olması muhtemel. Uzmanlar seçimlere düşük katılım oranını  İran İslam Cumhuriyeti için bir „meşruiyet krizi“ olarak görse de rejim bu yenilgiyi bir zafer olarak yorumluyor.

Eski Cumhurbaşkanı Muhammed Hatemi seçimleri boykot etti

İran Cumhurbaşkanı Ebrahim Raisi, İran Dini Lider Hamaney ve diğer üst düzey siyasetçiler, İranlıları ülkenin „düşmanları“ ABD ve İsrail’e bir ders vermek için çok sayıda sandık başına gitmeye çağırmıştı. Sandıklar başlangıçta planlanandan altı saat daha fazla açık kaldı. Ancak, hayat pahalılığındaki keskin artış, yolsuzluk, iki yıl önceki protesto hareketinin bastırılması ve reformcu adayların çoğunun dışlanmasıyla kötü ekonomik durum milyonlarca İranlı vatandaşı seçimleri boykot etmeye sevk etti. İlk kez boykot edenler arasında, önceki seçimlerde İranlıları oy kullanmaya çağıran eski Cumhurbaşkanı Muhammed Hatemi de vardı.

Muhalefet sandıkların boş olduğunu gösteriyor

İran’ın yarı devlet haber ajansı Mehr’in hükümete dayandırdığı haberine göre 61,17 milyon seçmenin 25 milyondan fazlası parlamentodaki 290 sandalye ve Uzmanlar Konseyi olarak adlandırılan kuruldaki 88 sandalye için yapılan seçimlerde sandık başına gitti. Bu, 1979 devriminden bu yana en düşük rakam olan yüzde 41’lik bir katılım anlamına geliyor. İran Devrim Muhafızlarına yakın Tasnim ajansı ise katılımı „yüzde 40 civarında“ olarak verdi. Bugüne kadarki en düşük katılım oranı yüzde 42,6 ile 2020’de kaydedilmişti; 2016’da ise bu oran yüzde 60’tı. İran Rejimi Devlet medyasında yer alan haberlere göre başkent Tahran’da her dört seçmenden üçü evde kaldı. Muhalefet medyası ülkenin çeşitli yerlerinde boş sandıkların videolarını yayınladı. Boykota, muhalefetin de bir protesto işareti olduğuna inandığı yüksek sayıda geçersiz oy eşlik etti. Gazeteci Fereshteh Sadeghi X’te sadece İran’ın orta kesimlerindeki Yezd kentinde 30. 000 geçersiz oyun sayıldığını yazdı.

Seçmenlerin ilgisizliğine rağmen, rejimin reformcu kamptan adayların çoğunun seçime girmesine izin vermemesi nedeniyle muhafazakar sertlik yanlılarının zaferi seçim gününden önce zaten kesindi. Washington’daki Georgetown Üniversitesi’nden İran uzmanı Nader Haşimi „Die Presse „ye yaptığı açıklamada, yeni parlamentodaki siyasi yelpazenin sadece ılımlılardan aşırı muhafazakarlara kadar uzandığını ifade etti.

„Rakamlara güvenemeyiz“

Haşimi, „Şu anda 85 yaşında olan İran Devrim Lideri Hamaney, seçimle sertlik yanlılarının iktidarını sağlamlaştırmak istedi. Amaç, ölümünden sonra da İslam Cumhuriyeti’nin varlığını güvence altına almaktır. Bu durum özellikle sekiz yıllık bir dönem için seçilen ve görevdeki liderin ölmesi ya da iş göremez hale gelmesi durumunda yeni bir devrimci lider atama görevi olan Uzmanlar Konseyi için geçerli. Devlet medyasına göre, Hamaney’in potansiyel halefi olduğu söylenen Cumhurbaşkanı Raisi’nin Uzmanlar Konseyi üyeliği onaylandı.“ dedi.

İran uzmanı Haşimi, rejimin daha önceki seçimlerde de sonuçları manipüle ettiğini ifade ettikten sonra,
„Ayrıca İran’da bağımsız seçim gözlemcileri de bulunmuyor. Resmi rakamlara güvenemeyiz. Cuma günü sadece rejimin sadık destekçilerinin ve dolayısıyla seçmenlerin yüzde 10 ila 15’inin oy kullandığını varsayıyor. Katılımın düşük olması „İslam Cumhuriyeti’nde giderek büyüyen meşruiyet krizinin bir işaretidir.“ dedi.

Bununla birlikte, İran rejim değişikliğinde bir oynama  yapmaya hazır olduğuna dair hiçbir işaret göstermiyor. Seçime katılımın yeniden düşmesine rağmen İran Cumhurbaşkanı Raisi halkın „büyü  desteğinden“  söz ederek, “ İranlılar böylece ülkeye yönelik düşmanca planları boşa çıkarmış oldu.“ dedi. İran Devrim Muhafızları seçmenleri „görkemli“ katılımlarından dolayı kutladı. Yarı devlet haber ajansı Fars, seçime katılımın boykot hareketinin başarısızlığını kanıtladığı yorumunu yaptı.

İran Cumhurbaşkanı Raisi yeni parlamentonun ülkenin sorunlarını ele alacağı sözünü verdi. Üç yıl önce cumhurbaşkanı seçildikten sonra da benzer vaatlerde bulunmuştu ancak durum düzelmedi. Bu nedenle pek çok İranlı ülkelerini terk etmek istiyor. ( Quelle/Kaynak: Die Presse, 03.03.2024,  yenivatan.at)

Relevante Artikel

Back to top button
Cookie Consent mit Real Cookie Banner