Taksi sektöründe rekabet kızışıyor! Sektördeki kara koyunlar can sıkıyor!

Viyana. Taksi firması sahibi Christoph Schallaböck ve „Taxi 40 100“ Genel Sekreteri Eveline Hruza ile görüşen Kurier gazetesi, sektörün geldiği noktayı gözler önüne seriyor.

1970’lerden beri taksicilik yapan ve 1980’lerden beri de kendi işini yürüten Christoph Schallaböck’ün, 2016 yılı sonrası değişen taksi sektörüyle ilgili Kurier gazetesine verdiği demeçte “Taksi işinin en kazançlı ama bir şekilde de en nitelikli dönemiydi. Ancak hiçbir yıl 2016’ya yaklaşamadı. Yazar kasa zorunluluğu getirildi, yolcu taşımacılığını sadece kara para aklamak için bir oyun alanı olarak gören kara koyunlar piyasadan kayboldu” yorumu dikkat çekti.

Yeni sistemin taksi sayısını önemli ölçüde azalttığına dikkat çeken Schallaböck, „Bu ticaret için bir iyileşmeydi. Ta ki araya giren birkaç kişi bu rüyayı bozana kadar. Uber ve Bolt geleneksel taksi şoförlerine fiyat savaşına girmelerini söyledi. Çünkü onlar sabit ücretlere sadık kalmak zorundayken, navigasyon cihazlarına ve indirimli fiyatlara sahip yeni sürücüler birdenbire dijital meraklı müşterileri avlamaya başladı“ sözleriyle mevcut sistemdeki farklılıklara dikkat çekti.  

Yeni yasa neleri değiştirdi?

Güncel Taşımacılık Yasası 2021’de yapılan değişiklikle durum yeniden sakinleşti. Birlik başkanı Leopold Kautzner bunu „Tüm sağlayıcılar artık aynı hak ve yükümlülüklere uymak zorunda“ diye açıklıyor. Bu, hepsinin asgari tarifelere uymak zorunda olduğu ve artık bir taksi plakası (TX) ve tavandaki tabela ile yola çıkacakları anlamına geliyor. Ancak, KURIER’in sektör sakinleriyle yaptığı röportaja göre, sektör hala şoku atlatabilmiş değil.

Çünkü rekabetin gelişiyle sadece sektör değil, müşteri kitlesi de bölündü: Hala 40 100 veya 31 300 gibi telefon numaralarını çevirmeyi seven ve şoförleriyle en iyi ihtimalle geniş bir lehçeyle konuşabilen yaşlılar varken, öte tarafta şoförlerine hiçbir şey söylememeyi tercih eden ve sadece fiyatın – bazen de daha modern, iklim dostu arabanın – önemli olduğunu düşünen gençler bulunuyor.

„Taxi 40 100“ Genel Sekreteri Eveline Hruza, müşterileri kazanmanın bugünün zorluğu olduğuna dikkat çektiği konuşmasında, „Sektörün bazı yerlerde kötü bir ünü var” diyor. Düzenli kullanıcılar bunun nereden kaynaklandığını tahmin edebiliyor, ya da çeşitli platformlarda çevrimiçi olarak birkaç yorum okunabiliyor. Bu platformlardan birinde bir kullanıcı, „Ne yolculuktu ama! Taksi şoförü sadece şehri bir cellat gibi dolaşmadı, aynı zamanda cep telefonuna da baktı“ şikayetinde bulunuyor. Sıkça rastlanan diğer şikayetlerse; hayali sabit ücretler, uzun bekleme süreleri, kötü hijyen standartları, huysuz sürücüler ve fiyat kırma.

Sektörün gerçekleri neler?

Taksi şoförlüğü sınavı: Son verilere göre, Ocak-Haziran 2023 tarihleri arasında 884 kişi sınava girdi, 540 kişi sınavı geçti.

Sürücü belgesi 5 yıl geçerlidir. Bundan sonra yenilenmesi gerekir.

Ücretler; taksi sektöründe nadiren artırılır. En son Haziran ayında. 2012-2021 yılları arasında hiç artış yapılmadı. Viyana’da temel ücret 3,80 Euro’dur. 5 km’ye kadar olan mesafeler km başına 0,95 Euro’dur.  Bundan sonra, her ilave km 0,58 avroya mal olur

Taksi Reformu veya Güncel Taşıma Yasası 2019’da değiştirildi ve 2021’de yeniden düzenlendi. O zamandan beri, tüm taksiler ve kiralık araçlar için aynı koşullar geçerlidir. 2025’ten itibaren sadece emisyonsuz araçlar tescil edilebilecek

Taksi kontrolleri önemli

Taxi 40 100 kalite eksikliklerine karşı hedefli önlemler alıyor, ancak Eveline Hruza, „sürücüleri kontrol etmek istemedikleri için“ çekinceli davrandıklarını belirtiyor. Hruza, „Biz acenteyiz, bu da sürücülerin bizim tarafımızdan istihdam edilmediği anlamına geliyor. Ama bizi temsil ediyorlar. Bu yüzden kalitenin yüksek olması bizim için önemli” diye açıklıyor durumu.

Bu nedenle her sürücünün ve her girişimcinin merkez ofise şahsen gelmesi ve ehliyetini göstermesi doğaldır. Genel sekreter kendinden emin bir şekilde „Bizde kara koyun yoktur“ diyor. Yaklaşık 1.500 ila 1.800 araç Taxi 40 100 için çalışıyor.

Ancak olumsuz deneyimler sadece müşteri tarafında değil, sürücü tarafında da yaşanıyor: Schallaböck, „Korkutucu veya hoş olmayan deneyimler yaşadım“ diyor. Güven burada büyük bir rol oynuyor; sonuçta, savunmasız bir duruma giriyorsunuz; sürücü kimin bindiğini bilmiyor ve müşteri kimin sürdüğünü bilmiyor.

Büyük merkez ofisler de güven temelinde çalışmak zorunda ve oldukça yaratıcı oluyor. Taxi 40 100 kısa süre önce taksi şoförü adaylarına çeşitlilik hakkında eğitim veren drag queen Candy Licious ile bir işbirliği başlattı. Eveline Hruza, „Ne yapabilirsek onu yapıyoruz,“ diyor.

Yolcu hakları nelerdir?

Kuyruktaki ilk araba

Sıkça sorulan bir soru şudur: Kuyrukta özgürce bir taksi seçebilir miyim yoksa ilk arabaya binmek zorunda mıyım? Cevap: Seçme özgürlüğünüz var. Bu önemlidir çünkü bazı taksiler genellikle garip kokular yayar. Yani tam o sırada taksi kuyruğundaki başka bir araca binebilirsiniz. Yolculuk ne kadar uzun ya da kısa olursa olsun, taksiler araç kullanmakla yükümlüdür. Yani yolculuk sadece beş dakika sürerse kendinizi suçlu hissetmenize gerek yok.

Yolcu reddetmek

Ancak, tıpkı taksi seçme hakkınız olduğu gibi, bir sürücünün de risk teşkil etmeleri halinde müşterilerini reddetme hakkı vardır. Örneğin, yolcunun aşırı derecede sarhoş olması durumunda durum böyledir.

Ödeme

Bu arada taksiler bir banka değildir. Tüketici Bilgilendirme Derneği’ne (VKI) göre, sadece 50 avroya kadar banknotları değiştirebilmeleri gerekiyor. Bugün çoğu takside kredi kartıyla ödeme yapmak artık sorun değil. Ancak VKI’ye göre taksiler sadece nakit kabulünü garanti etmek zorundadır. Bu nedenle yolculuğa başlamadan önce kredi kartıyla ödeme yapılıp yapılamayacağını sormanız tavsiye edilir.

Fatura

Bir fatura düzenlenmesi gerektiğini söylemeye gerek yok. Üzerinde tam olarak ne yazılması gerektiği federal eyalete bağlı olarak değişir.   Sipariş edilen bir taksi zamanında gelmezse, telsiz kontrol merkezinden iptal edebilirsiniz. Ancak bunun kaç dakikadan sonra işe yaradığı yasal bir gri alandır.

Gereksiz uzun mesafeler

Eğer taksi şoförü sizi istenmeyen veya gereksiz bir yere götürürse, bunun için ödeme yapmak zorunda değilsiniz. Aşırı durumlarda taksiden inebilirsiniz. Ayrıca güzergahı belirleme hakkına da sahipsiniz. Aksi takdirde, taksi şoförü her zaman en kısa rotayı kullanmak zorundadır.

Yolculuk

Yolcu olarak, camların açık veya kapalı olup olmadığını, klimanın ayarlanıp ayarlanmadığını ve nasıl ayarlandığını ve müzik dinlemek isteyip istemediğinizi de belirleyebilirsiniz. Ancak, taksi şoförü trafik anonslarını duyabilmelidir. Bugünlerde taksilerin çoğu sigara içilmeyen taksilerdir. Ve bir şey daha: Bir taksi şoförü size istemeden yaklaşırsa, kibarca ama kesin bir şekilde reddedebilirsiniz.