
İran resmi kaynaklarından Türkiye tarafını tuhaf ikinci kez yalanlama: „Helikopter enkazı, İran İHA’ları tarafından bulundu“
İran resmi kaynaklarından Türkiye tarafını ikinci kez, "Helikopter enkazı, İran İHA’ları tarafından bulundu" yalanlaması gelmesi kaynak bilgiler neler sorusunu gündeme getirdi.
TAHRAN. İran, önceki gün düşen İran Cumhurbaşkanı Reisi’yi taşıyan helikopterin enkazının Türkiye’nin gönderdiği İHA ‘Akıncı’ tarafından bulunduğu açıklamalarını yalanladı. İranlı yetkililer, Reisi ve Dışişleri Bakanı Hüseyin Amir Abdullahiyan’ın da içinde bulunduğu helikopterin Pazar günü düşmesinin ardından enkazın İran’a ait İHA’lar tarafından bulunduğunu duyurması dikkat çekti.
İran medyasındaki haberlerde, Reisi’yi taşıyan helikoptere 12 saatten uzun süre ulaşılamadığı aktarılmıştı. Azerbaycan, Ermenistan, Irak, Rusya ve Türkiye helikopterin bulunması için yürütülen arama kurtarma çalışmalarına destek önerisi yapmıştı. Türkiye’den kalkan Akıncı İHA da kurtarma görevine katılmıştı.
Anadolu Ajansı’na göre hava aracı helikopter enkazı ile görsel teması gece sağlamış ve görev sırasında edindiği bilgileri İran ile anlık olarak paylaşmıştı. Erdoğan da açıklamasında helikopterin enkazının ‘Akıncı İHA’ tarafından bulunduğunu iddia etmişti.
Ancak BBC Monitoring’e (BBC İzleme Servisi) göre İranlı yetkililer konuyla ilgili açıklamalarında enkazın bulunmasında İranlı İHA’ların kullanıldığını belirtti. İran Kızılayı Derneği Başkanı Pirhossein Kolivan, helikopterin konumunu kendi imkanlarıyla bulduklarını belirtti: “Operasyon tamamen İranlı kurtarma ekipleri tarafından yürütüldü. Dışarıdan yardım almak, dış ülkelerden yardım alındığı yorumları söylentiden ibaret. Sahadaydım. Sevgili [kurtarma ekiplerimiz] bir saniye bile dinlenmeden ve uyumadan çalıştı. Helikopter enkazını gören İHA İran Kızılayı’na aitti.”
İran’a Türkiye’den yalanlama
İran Genelkurmay Başkanlığı, Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’nin helikopterinin kaza yerini Türk İHA’sı Akıncı’nın değil kendi İHA’larının tespit ettiğini açıkladı. AKP Sözcüsü Ömer Çelik bugünkü açıklamasında „Akıncı kısa bir zaman içinde enkazın yerini tespit etti. İfadelerini kullandı.
Enkaz, Akıncı’nın bulduğu yerden 10 km uzaktaydı!
Devlete ait IRTV1 kanalı da aynı gün TSİ 19.30’daki yayınında düşen helikopterin enkazını İranlı İHA’ların bulduğunu söyledi. Yayına katılan kanalın Savunma Masası Muhabiri Younes Şadlou, yerel saatle 5.30 sularında İslami Devrim Muhafızları’nın Kudüs Gücü’ne ait özel bir İHA’nın helikopteri Uzi köyünün güneybatısında tespit ettiğini söyledi. Şadlou, operasyonda Türkiye ve Rusya’nın rolü hakkındaki soruya şöyle yanıt verdi: “Türk İHA’sı, Türkiye’nin isteği ve İranlı yetkililerin kabul etmesiyle kurtarma operasyonu için yardıma geldi. Dahası Rusya da katılmak istedi ve kendi özel kurtarma donanımlarını gönderdiler. Ancak İran İHA’sının bulduğu helikopterin konumu, Türk Akıncı’nın paylaştığı konumdan 10 km uzaktaydı.”
İran, Cumhurbaşkanı Reisi’yi taşıyan helikopterin enkazının Türkiye’nin gönderdiği ‘Akıncı İHA’sı‘ tarafından bulunduğu açıklamalarını ikinci kez yalanladı. İranlı yetkililer, Reisi ve Dışişleri Bakanı Hüseyin Amir Abdullahiyan’ın da içinde bulunduğu helikopterin enkazın İran’a ait İHA’lar tarafından bulunduğunu duyurdu. Daha önce de İran Kızılayı Başkanı Pirhossein Kolivan, operasyonun tamamen İranlı ekipler tarafından yürütüldüğünü ve dışarıdan yardım alınmadığını açıklamıştı.
İran ile Türkiye arasında Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’nin hayatını kaybettiği helikopter kazasında “enkazı kim buldu?” tartışması yaşanıyor. AKP’liler ve onların yandaş medyası helikopter enkazını Erdoğan’ın damadı Selçuk Bayraktar’ın firmasının ürettiği Akıncı İHA’sının bulduğu yönünde propaganda yaparken, İran’dan ikinci resmi yalanlama geldi. İran, Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’nin düşen helikopterinin enkazının kendi İHA’ları tarafından bulunduğunu açıkladı.
İlk olarak İran Kızılayı Başkanı Pirhossein Kolivan, operasyonun tamamen İranlı ekipler tarafından yürütüldüğünü ve dışarıdan yardım alınmadığını açıklamıştı.
Ancak BBC Monitoring’e (BBC İzleme Servisi) göre İranlı yetkililer konuyla ilgili açıklamalarında enkazın bulunmasında İranlı İHA’ların kullanıldığını belirtti. İran Kızılayı Derneği Başkanı Pirhossein Kolivan, helikopterin konumunu kendi imkanlarıyla bulduklarını belirtti: “Operasyon tamamen İranlı kurtarma ekipleri tarafından yürütüldü. Dışarıdan yardım almak, dış ülkelerden yardım alındığı yorumları söylentiden ibaret. Sahadaydım. Sevgili [kurtarma ekiplerimiz] bir saniye bile dinlenmeden ve uyumadan çalıştı. Helikopter enkazını gören İHA İran Kızılayı’na aitti.”
ENKAZ, AKINCI İHA’SININ BULDUĞU YERDEN 10 KM UZAKTAYDI
Devlete ait IRTV1 kanalı da aynı gün TSİ 19.30’daki yayınında düşen helikopterin enkazını İranlı İHA’ların bulduğunu açıkladı. Yayına katılan kanalın Savunma Masası Muhabiri Younes Şadlou, yerel saatle 5.30 sularında İslami Devrim Muhafızları’nın Kudüs Gücü’ne ait özel bir İHA’nın helikopteri Uzi köyünün güneybatısında tespit ettiğini söyledi. Şadlou, operasyonda Türkiye ve Rusya’nın rolü hakkındaki soruya şöyle yanıt verdi: “Türk İHA’sı, Türkiye’nin isteği ve İranlı yetkililerin kabul etmesiyle kurtarma operasyonu için yardıma geldi. Dahası Rusya da katılmak istedi ve kendi özel kurtarma donanımlarını gönderdiler. Ancak İran İHA’sının bulduğu helikopterin konumu, Türk Akıncı’nın paylaştığı konumdan 10 km uzaktaydı.”
Türkiye’de haberler nasıl verildi
İran Cumhurbaşkanı Reisi’nin düşen helikopterini tespit eden Akıncı İHA’nın 7,5 saat süren görevinin detayları ortaya çıktı. Akıncı İHA, TÜRKSAT uydusu üzerinden komuta edildi, kötü hava şartları nedeniyle zorlu arazide 100 metreye kadar inerek uçmak zorunda kaldı. İran’a canlı görüntü aktarımı TSK Komuta Merkezi’nden yapıldı. Azerbaycan’daki Akıncı Teknik Destek Personeli ise acil bir durumda müdahale edecek şekilde hazır bekletildi. Akıncı İHA’nın dakika dakika keşif görevi…
İran makamlarının Bayraktar Akıncı İHA teklifini kabul etmesi üzerine silahsız Akıncı İHA, saat 23.30’da Batman’dan havalanarak saat 00.45’te kaza bölgesine ulaştı ve çalışmalara başladı.
02.36’DA GÖRSEL TEMAS SAĞLANDI
Kaza kırım bölgesinde yapılan keşif gözetleme esnasında elde edilen bilgiler, İran makamlarıyla anlık paylaşıldı. Saat 02.36’da kaza kırıma uğrayan helikopterle görsel temas sağlanarak enkazın koordinatları İran makamlarına ulaştırıldı.
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve beraberindekilerin helikopterinin yerini belirleyen Akıncı İHA, Cumhurbaşkanlığından onay alınmasının ardından saat 23.30’da Batman’dan havalanarak saat 00.45’te kaza bölgesine ulaştı. Saat 02.36’da kaza kırıma uğrayan helikopterle görsel temas sağlandı ve başarıyla görevini tamamlayan Akıncı İHA saat 06.45’te Türkiye hava sahasına döndü.
SAATLER SÜREN OPERASYONUN DETAYLARI…
Güvenlik kaynaklarından edinilen bilgiye göre, İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan’nın da bulunduğu helikopterin düştüğü bilgisinin alınmasının ardından Dışişleri Bakanlığı tarafından 19 Mayıs 2024 saat 20.00’de İran’ın gece görüşlü arama/kurtarma helikopter yardım talebi Milli Savunma Bakanlığına bildirildi.
Bunun üzerine Coguar tipi helikopter, derhal Diyarbakır’dan Van’a hareket etti. İran’ın helikopter talebine yönelik hazırlıklar devam ederken, bir yandan da Milli Savunma Bakanlığı tarafından saat 22.20’de yurt dışında İHA kullanılması için Cumhurbaşkanlığından onay alındı.
SAAT 23.30’DA BATMAN’DAN HAVALANDI
Kötü hava şartları nedeniyle helikopterin uçuş gerçekleştirememe ihtimali göz önüne alınarak, gece ve kötü hava şartlarında tespit ve görüş yetenekleri üst seviyede olan Akıncı İHA ile arama ve tespit yapılabileceği, talep edilmesi halinde hemen faaliyete başlanabileceği Dışişleri Bakanlığı üzerinden İran tarafına iletildi.
Tüm devlet kurumları ve İran makamları ile ataşelikler üzerinden sürekli koordinasyon sağlandı. Başarıyla görevini tamamlayan Akıncı İHA ise saat 06.45’te Türkiye hava sahasına döndü.
160 KM’YE ULAŞAN RÜZGARA RAĞMEN OPERASYON SÜRDÜ
Bayraktar Akıncı İHA tarafından yürütülen arama kurtarma operasyonu, çok tehlikeli şartlarda yoğun ve sert hava muhalefetine rağmen gerçekleştirildi.
Rüzgarın zaman zaman 160 km/saate ulaştığı bölgede yağış, bulut, sis, fırtına, boran gibi her türlü olumsuz hava şartının yanında engebeli dağlık arazi gibi olumsuzluklara rağmen operasyon sürdürüldü.
DAĞLARIN İÇİNDE 100 METREYE KADAR İNEREK UÇTU
Tüm bu olumsuzluklara rağmen, Bayraktar Akıncı, görüntü alabilmek ve enkazın yerini tespit edebilmek için dağların içinde 300 feete (Yaklaşık 100 metre) kadar inerek uçtu.
İran’da gerçekleştirilen arama kurtarma faaliyetinin büyük bölümünde bulut seviyesinin altına inilerek derin bir vadinin içinde bölgedeki en yüksek mania irtifası olan 9700 feetin de altında, 9000 feet civarına inilerek vadi boyunca uçuş yapıldı.
TÜRKSAT UYDUSU ÜZERİNDEN KOMUTA EDİLDİ
Operasyon, gerçekleştirilen görevin kritikliğinin bilinciyle tüm riskler alınarak icra edildi. Hedef bölgesindeki Akıncı İHA, yalnızca uydu haberleşmesi kullanarak TÜRKSAT uydusu üzerinden komuta edildi. İran makamlarına canlı görüntünün aktarımı ise TSK Komuta Merkezi üzerinden gerçekleştirildi.
Azerbaycan’daki Akıncı Teknik Destek Personeli ise olası acil bir durumda müdahale edecek şekilde görev süresince hazır bekledi.
Hedef bölgede yaklaşık 7.5 saat arama kurtarma uçuşu yapan Bayraktar Akıncı İHA, gökyüzünde kaza alanının tam üzerinde toplam 2 bin 100 kilometre yol katetti.
CNN Türk’de yayınlanan programlarda bunu tersi iddia edilmişti.