22.Nisan-Kant’ın felsefi taslağıyla 300. doğum günü: Ebedi Barış Üzerine – „Daimi ordular zaman içinde tamamen sona ermelidir…“
VİYANA. Avusturya’da aktif çalışmaları ile tanınan kısa adı TKG Think Tank olan Avusturya Türk Kültür Cemiyeti (TKG) adlı Düşünce Fabrikası, 22 Nisan 2024’te (bugün) Alman filozof Immanuel Kant’ı (Königsberg, 22.Nisan.174-12.Şubat 1804 a.g.e.) 300. doğum günü vesilesiyle anıyor.
Viyana’da son beş yılda „Kant schmakhaft machen“ („Kant’ı lezzetli kılmak“) veya „Kant kocht Türkisch“ (Kant Türkçe pişiriyor“) ve „Kants Wanderung über das Nebelmeer“(Kant’ın sis denizindeki yürüyüşü) adlı eserlerin yayınlanmasında büyük emek veren TKG yöneticileri bir basın bildirisiyle, Kant’ın 300. doğum günü anısına toplam 30 kitap hediye edeceğini açıkladı.
“Kant’ı nasıl „elle tutulur“ hale getirebilirsiniz?” sorusunu içeren bir basın bildirisi yayınlayan TKG, metinde şu ifadelere yer verdi:
“22 Nisan 2024’te, son beş yıldır Viyana’da üç kitabın („Kant kocht Türkisch“, „Kant schmackhaft machen“ vb.) yayınlanmasında büyük bir onurla birlikte çalıştığımız Aydınlanma Çağı’nın büyük Prusyalı Alman filozofu Immanuel Kant’ı (Königsberg, 22.Nisan.174-12.Şubat 1804 a.g.e.) anıyoruz.
Kant’ın 300. doğum günü vesilesiyle, „Kant schmakhaft machen“ veya „Kant kocht Türkisch“ başlıklı toplam 30 kitabı, TKG’den Esra Ateş’e hitaben e.ates@turkischegemeinde.at e-posta adresine mail gönderen ilk 30 TKG dostumuza ücretsiz olarak (kargo masrafları dahil) göndermek istiyoruz.
Kant: „İnsan gibi eğri büğrü bir odundan hiçbir şey düz yapılamaz.“
Kant, „Üstündeki yıldızlı gökyüzü “ ve “ yüreğindeki ahlak yasası“ ve „Kategorik Zorunluluğu“ (KI) ile, bugün bize hala ana vatanımız Avusturya’da ve dünyada birlikte yaşamanın bir kılavuzunu ve formülünü veriyor, ki bu hiç de kolay değil.
Kant bunun neden kolay olmadığını da şu sözlerle açıklamıştır: „İnsanın eğri büğrü odundan menşesinden düz bir şey çıkarılamaz„. Dilimizdeki “eğri daldan doğru baston çıkmaz” atasözü de bu anlama denk düşmektedir. Yunus Emre’nin, „“Buraya değil eğri bir adam, eğri bir odun bile giremez.”“ sözünü hatırlayalım. Bir defasında Tabduk Emre: „Yunus Can, dağda hiç eğri odun yok mu ki hep düzgün odunlar getirirsin?“ diye sordu. Yunus da „Şeyhim, burası öyle bir Hak ve doğruluk kapısı ki, buraya değil eğri adam, eğri odun bile giremez.“ dedi.
Evet Kant yaşıyor! Özellikle de „eğri odunlar“ olarak bizler ve insanlıkiçin, günümüzün kaotik, savaşçı ve kışkırtıcı zamanlarında, özellikle de sosyal medya aracılığıyla bir akıl, ahlak ve anlayış gücü olarak Kant yaşıyor. Bugün 22 Nisan 2024’te Kant’ın 300. doğum gününde onu veciz sözleriyle bağımsız bir mutasavvıf ve vicdanı hür bir şair ve manevi güç insanları olan Anadolu felsefesinin büyük ruhları Yunus Emre ve Hacı Bektaşi Veli gibi anıyoruz.
Kant – Ebedi Barış Üzerine Felsefi Deneme: „Daimi ordular zaman içinde tamamen sona ermelidir…“
TKG Think Tank adlı Cemiyetin Başkanı Birol Kılıç: „Kant’ı Viyana’da bir ağlayan ve bir gülen gözle kutluyoruz, çünkü 18. yüzyılın kaotik ve savaşçı zamanlarında bize aklın, vicdanın gücünü hatırlattıyor, ki bu savaş makinesi ve yapay zeka da dahil olmak üzere her türlü istismara açık teknoloji ile 21. yüzyılda her zamankinden daha fazla onun gibi insanlara ihtiyacımız var. Bugün 300. doğum günü vesilesiyle Kant’a, şahsının güncelliği ve ‘günümüzün sert hibrit savaşları ve çeşitli ülkelerde savaşlar veya caydırıcılık için milyarlarca avroluk teçhizatıyla, aslında kendi ülkemizde ve dünyanın çeşitli ülkelerinde çevre, eğitim, ekonomi, yoksulluk için acilen ihtiyaç duyulan bu yatırımların’ konusu başta olmak üzere basit sorular da sorulma zamanıdır. Bugün, 1795 yılında „Ebedi Barış Üzerine“ adlı eserinde „Daimi ordular zaman içinde tamamen ortadan kalkmalıdır…“ diye yazan Kant’ın doğum gününü kutluyoruz.“
TKG soruyor: „Dünyanın geleceği için endişelenmemiz gerekmez mi?“
Kant’a göre daimi ordular doğaları gereği sürekli savaşa hazırdırlar ve bu nedenle diğer devletler için gizli bir tehdit oluştururlar. Kant burada bir silahlanma yarışı ya da çeşitli önleyici saldırılar tehlikesini 1795´de görmüştür ve 1795 yılında „Ebedi Barış Üzerine“ adlı eserinde „Daimi ordular zaman içinde tamamen ortadan kalkmalıdır“ demiştir. Büyük Alman filozof Kant’ın ifadelerini bugün Almanya’nın ordusuna harcadığı yıllık 100 milyar dolarla karşılaştırırsak, AB’nin, Almanya’nın ve dünyanın geleceği için endişelenmemiz gerekmez mi? (Kant’ın ölümünden 90 ve 115 yıl sonra sırasıyla I. ve II. Dünya Savaşlarına bakınız)
Almanya ya da AB, yaşadığı dönemde felsefenin pop yıldızı olan ve bugün düşünceleri AB’nin ve BM’nin kurulmasına bile yol açan en büyük düşünürü ve filozofu Kant’ı anladı mı?
Bu nedenle bu akşam aşağıdaki soruları tartışmak istiyoruz:
(1) Kant’ın „Ebedi Barış Üzerine“ başlıklı makalesinde verdiği „Daimi ordular zamanla tamamen sona ermelidir“ mesajı, doğumunun 300. yıldönümü olan 22 Nisan 2024’te, özellikle bugün ne ölçüde geçerlidir?
Kant’ın Fransa ve Almanya arasındaki savaşları daha önce, 1795/96 yıllarında, „Ebedi Barış Üzerine“ (5 Nisan 1795 Prusya ve Fransa Basel Barışı’nı imzaladı) adlı makalesinde ele aldığını varsayabiliriz. Otuz Yıl Savaşları (1618-1948) ve Yedi Yıl Savaşları (1756-1763) çok sayıda can aldı. Sakatlama ve tecavüzlerin yanı sıra köyler ve kasabalar büyük ölçüde tahrip edildi. Kant bunları iyi incelemiş ve gelecek için „Ebedi Barış Üzerine“ 1795’de birinci baskısını ve genişletilmiş ikinci baskısını 1796’de yayınlamıştır.
Bu çerçevede, katı bir güçler ayrılığı ve güçlü bir anayasa ile korunması gereken „cumhuriyetçi bir formda“ liberal-demokratik ve laik bir temel düzen lehinde konuşan Kant’ın bu ifadeleri sizlere ne ediyor ?
Kırım’ın işgaline 2014’te niye susuldu? 2022’de işgal edilmesine neden şaşırılıyor?
(2) 2014 yılında Rusya, saldırgan ülke olarak Ukrayna’nın resmi toprağı olan Kırım’a saldırdı ve bugüne kadar işgal etti. Takip eden yıllarda, 2014´den 2022’de Ukrayna’ya saldırı gerçekleşene kadar birçok ülke Rusya Devlet Başkanı Putin için kırmızı halı serdi. Rusya’nın 2000 yılından itibaren buradaki saldırganlığı, NATO’nun genişlemesine ve yeni AB ülkeleri ile eski Doğu Bloğu ülkelerinin daimi ordular için silahlanmasına paralel olarak, Fake History üzerine kurulmuş ifadelerle 24 Şubat 2022’de Ukrayna’ya yapılacak büyük çaplı Rus saldırısını hazırlamadı mı?
Bugün burada Türkiye de dahil olmak üzere Orta Doğu’nun üzücü konusuna girmek istemiyoruz. Bizler AB’de yaşıyoruz ve Avusturya, Almanya ve bir bütün olarak AB’de olduğu gibi liberal, laik, demokratik bir temel düzende barışa hizmet etmeye ve bir arada saygılı bir şekilde yaşamaya öncelik veriyor ve bu barışı ihraç etmek istiyoruz. Nereden olursa olsun dışarıdan düşmanlığı ve nefreti Avusturya’ya veya AB’ye ithal edilmesini istemiyoruz.
Kant’a göre cumhuriyet ve cumhuriyete bağlı konfederasyonlar savaşı önlemek için çıkarlar dengesinden yanaydı. Kant’ın düşünceleri ve yazıları, küreselleşmiş bir dünyada aklın ve anlayışın önemi üzerine bugün de düşünmek için bir temel oluşturmaktadır.
Kant kesinlikle mezarında huzur bulmuştur; Viyana’dan tek umudumuz, bugünün dünyasını görünce mezarında ters dönmemesi ve düşüncelerinin insanlık için „ebedi barışa“ ulaşmasına yardımcı olmasıdır.”
Ayrıntılı bilgi için:
