Mehter Marşı’nın sözlerinin aslı başkaymış-„Teslim deden, Teslim baban!“

Pamukkale -Denizli Doğa Sevenler Derneği Başkanı araştırmacı Ümit Şıracı, Mehter Marşı’nda „Ceddin deden, neslin baban“ sözlerinin aslının „Teslim deden, Teslim baban“ olduğunu ve adı geçen Bektaşi Teslim Baba’nın türbesinin Denizli’de olduğunu ileri sürdü. Alman uzman: Mehter marşı Mozart ve Beethoven’i etkiledi.

TESLİM DEDE’NİN MEZARI DENİZLİ’DEN ÇIKTI

DOSEV Başkanı Şıracı, gazetecilere yaptığı açıklamada, doğa gezileri sırasında tarihi ve kültürel ögelere önem verdiklerini belirterek, Pamukkale ilçesine bağlı Karataş Mahallesi’nde Bektaşi dedesi Teslim Abdal’ın türbesini bulduklarını belirtti.

MARŞIN SÖZLERİ „TESLİM DEDEN, TESLİM BABAN“MIŞ

Mehter Marşı’nda „Ceddin deden, neslin baban“ diye başlayan sözlerin aslının „Teslim deden, teslim baban“ olduğunu iddia eden Şıracı, şunları söyledi:

„Teslim Abdal 17. yüzyılda yaşamış bir Bektaşi dedesi. Rivayetlere ve araştırmamıza göre, 4. Murat zamanında   Bağdat seferinde gösterdiği kahramanlıklardan dolayı ‚Teslim Dede Teslim Baba, Ey Kahraman Türk Milleti‘ diye adına marş yazılmış. Yeniçeri Ocağı’nın Bektaşi babası olan Teslim Baba’ya yazılan marşın sözleri aradan geçen yıllarda değiştirilmiş. Teslim Abdal’ın Türkiye’de iki yerde daha türbesi var ancak Denizli’de olan türbesindeki işlemeler 17. yüzyılı gösterildiğinden asıl türbenin de Denizli’deki bu türbe olduğunu düşünüyorum.“

https://youtu.be/6mnN-gbKmvE

Alman uzman: Mehter marşı Mozart ve Beethoven’i etkiledi

 

Münster Üniversitesi Etnomüzikoloji ve Avrupa Müzik Tarihi Kürsüsünden Prof. Dr. Ralf Martin Jaeger, mehter müziğinin özellikle 18’inci yüzyılda Avrupa müzik kültürünü etkilediğini ve kıtada iz bıraktığını belirterek, “Günümüzde bütün pop gruplarında bu izleri görebilirsiniz çünkü onlarda da davul ve zil var” dedi.

Ralf Martin Jaeger, Köln Yunus Emre Enstitüsü’nde konuşmacı olarak katıldığı ‘Mehter ve Avrupa’ya Etkisi Konferansı’ öncesi yaptığı açıklamada, Türkiye’nin kıtalar arası kültürel bir köprü ülkesi olduğunu ancak kıtanın ucundaki Avrupa’da kültür transferi ve etkileşimin sadece tek yönde ilerleyebileceğini söyledi. Türklerin eskiden Avrupa’ya kültür ihraç ettiğini vurgulayan Jaeger, “Avrupa’ya gelen elçileri ele aldığımızda, özellikle 1700’lü yıllarda Viyana’ya gelen ve mehteranlarla mehter müziği icra eden elçiler öne çıkıyor. Bu elçileri inceleyebildim ve kim olduklarını öğrendim. Arşiv belgelerinde özellikle bir yanlarında ‘incesaz’ın da bulunduğunu gördüm” dedi.

AVRUPA’DA İZ BIRAKTI

Jaeger, mehterin önceleri Polonya, Rusya, Avusturya ve Prusya bandolarında yer edindiğini, daha sonra ise Haydn, Mozart ve Beethoven gibi büyük bestekarların eserlerini etkilediğini dile getirdi.

Mehter ritimlerinin asimilasyona uğrayarak Avrupa orkestralarında yer aldığını belirten Jaeger, “1820’li yıllara gelince bu bestekarlarda Türk tınıları, mehter enstrümanları asimile olarak, sadece enstrümanlarla Batı müziği icra edildiğini görüyoruz. Mehter müziği özellikle 18’inci yüzyılda Avrupa müzik kültürünü etkilemiş ve Avrupa’da iz bırakmıştır. Günümüzde bütün pop gruplarında bu izleri görebilirsiniz çünkü onlarda da davul ve zil var” diye konuştu.

OSMANLI’DA ÇOK FARKLIYDI

Avrupa’ya transfer edilen mehter müziğinde farklı ve ilginç olan birçok Osmanlı melodisi olduğunu ancak sadece tek mehter müziğinin kayda geçirildiğini bildiren Jaeger, şöyle konuştu:

“Mehter Avrupa’da 18’inci yüzyıla kadar yakından tanınmış ve transfer edilmiştir. Bugünkü melodiler ile Osmanlı’daki mehter çok farklı. 1826 yılında Sultan Mahmud tarafından ortadan kaldırıldı ve Avrupa’da mehter modası da böylece bitmiş oldu. En son Avrupa’da 1840 yılında Mecklenburg-Schwerin bölgesinde Türk olmayan, Osmanlı gibi giyinmiş Avrupalıları buldum. Türkiye’de de 1910 yılında tekrar yaşatmaya başlamışlar. Osmanlı mehter takımının kurulmasıyla yeniden gündeme gelmiş ve askeri Harbiye müzesinde halen devam etmektedir.”

Kaynak: Alman uzman: Mehter marşı Mozart ve Beethoven’i etkiledi