Avusturya Sağlık Bakanlığı’ndan güncellenmiş koronavirüs aşısı hakkında bilgileri Yeni Vatan Gazetesi toparladı

Genel Bilgiler

Avusturya’da ikamet etmekte olan tüm kişiler, Avusturya’da koronavirüs aşısından ücretsiz olarak faydalanıp KOVİD-19’a karşı aşılanabilmektedir. Bu durum, Avusturya’da sosyal sigorta numarası olmayan kişiler için de geçerlidir. Ulusal KOVİD-19 Aşı planında, aşı olmak isteyen kişilerin Avusturya’da hangi sırayla aşılanacağı düzenlenmiştir. Aşıların organizasyonu ve uygulaması eyaletler tarafından yapılmaktadır. Koronavirüs aşısı isteğe bağlı olarak yapılmaktadır.

Koronavirüs aşısı kaç dozdan oluşuyor?

BioNTech/Pfizer üretici firmasına ait Comirnaty aşısı, teknik bilgilere göre (19 ila 42 günlük) muhtemel bir zaman aralığında 21 gün arayla iki doz halinde uygulanmaktadır.

Moderna üretici firmasına ait Spikevax aşısı, teknik bilgilere göre 21 ila 42 günlük muhtemel bir zaman aralığında 28 gün arayla iki doz halinde uygulanmaktadır.

AstraZeneca üretici firmasına ait Vaxzevria aşısı iki doz halinde uygulanmakta olup Ulusal Aşı Komitesi, Delta varyantı ile ilgili mevcut durum nedeniyle aşı dozları arasında dört ila sekiz haftalık bir aralık önermektedir.

Johnson&Johnson (Janssen) üretici firmasının KOVİD-19 Vaccine Janssen aşısı, tek dozlu aşı olarak uygulanmaktadır.

(02.08.2021, 13:00)

 

Koronavirüs aşısının koruma süresi ne kadardır? İlerleyen zamanlarda ek bir aşı dozu gerekecek mi?

Koronavirüs aşısıyla kim korunur?

Koronavirüs aşısı, halihazırda alınan bilimsel bilgilere göre bireysel koruma sağlamaktadır. Bireysel olarak aşı, SARS-CoV-2 enfeksiyonu ve COVID-19 hastalığına yakalanma ya da hastalıktan ölme riskini en aza indirmektedir. İstisna durumlarda, aşı olunsa bile KOVİD-19 hastalığı gelişirse hastalığın seyri daha hafif ilerlemekte ve komplikasyonlar ile ölüm önlenmektedir. Ayrıca, KOVİD-19 aşılarının kullanımı sonucunda elde edilen veriler, aşılanan kişilerin daha düşük bir virüs yüküne ve önemli ölçüde düşük bir virüs salgısına sahip olduğunu ve bundan dolayı aşılanmayan kişilerden daha az bulaştırıcı olduklarını göstermektedir.

Diğer bilgiler için „KOVİD-19 aşıları: Ulusal Aşı Komitesi’nin kullanım önerileri“ bölümündeki Teknik Bilgiler bölümüne bakabilirsiniz.

(02.08.2021, 13:00)

Koronavirüs aşısı olunduktan sonra hangi önlemler alınmalıdır?

Özel insan gruplarının aşılanması
Koronavirüs aşısından yararlanma kararı daima bireysel risk ve hastalık durumları göz önünde bulundurularak tedaviyi yapan doktorla görüşülerek alınmalıdır. Özellikle altta yatan hastalığı bulunan kişilerin aşılanması için vakaya dayalı bireysel kararlar alınmalıdır. Örneğin hastalık geçmişi veya altta yatan hastalık, ilaç kullanımı, olası risk faktörleri gibi konuları ve diğer tıbbi soruları görüşmek için aşı randevunuzdan önce sizi tedavi eden doktora veya doktorlara danışınız. Doktorunuz veya doktorlarınız, koronavirüs aşısının hangi seyrek görülen durumlarda tavsiye edilmediği konusunda size bilgi verecektir.

Alerjisi olan bir kişi koronavirüs aşısı yaptırabilir mi?

Örneğin polen ya da ev tozu gibi havada uçuşan alerjik maddelere karşı bilinen alerjileri olan kişiler KOVİD-19 aşısı vurulabilir, vurulması gerekmektedir. Her türlü alerjik durum hakkında tedaviyi yapan doktordan veya doktorlardan detaylı bilgi alabilirsiniz. Bu nedenle olası alerjik maddeler hakkında bilgi almak için aşı randevusuna gelirken alerji kartınızı da yanınızda getirin. Alerjisi olan kişilerin, koronavirüs aşısı vurulduktan sonra 30 dakika boyunca aşı olunan yerde tıbbi gözetim altında beklemeleri önerilmektedir. Geçmişte aşı olduktan sonra herhangi bir alerjik şok (anafilaksi) yaşanmışsa bu durum, koronavirüs aşısı olunmadan önce doktora bildirilmelidir.

(02.08.2021, 13:00)

Hamile olan kişiler koronavirüs aşısı yaptırabilir mi?

Şimdiye kadar KOVİD-19 aşılarının hamile olan kişilerde uygulanmasıyla ilgili deneyimlerde istisnasız olarak herhangi bir anormallik tespit edilmemiştir. Bu esnada özellikle mRNA aşılarına ilişkin veriler yayınlanmıştır, bu nedenle hamile olan kişilerin aşılanması için mRNA aşıları tercih edilmelidir. Hamile olan kişilerin, daha ağır bir KOVİD-19 hastalık seyri geçirme riski yüksektir. Bu doğrultuda hamile olan kişiler, dikkatlice fayda-risk değerlendirmesi yapıldıktan sonra COVID-19’a karşı mRNA aşılarıyla aşılanabilir.
Fayda-risk değerlendirmesi için Avusturya Jinekoloji ve Obstetrik Derneği’nin tavsiyelerinin halihazırda güncel versiyonuna bakabilirsiniz.

Bu endikasyon dışı bir kullanım durumu olup belgelendirilmiş şekilde belirtilmiş olmalıdır. Teorik endişeleri gidermek için tedbir amaçlı olarak aşılamanın 2. veya 3. üç aylık döneme ertelenmesi söz konusu olabilir.
Aşılamadan önce rutin bir gebelik testi gerekmez. Aşılama döneminde bir hamilelik durumunun gelişmesi, gebeliğin sonlandırılması için bir endikasyon değildir. Gebelik, riskli bir gebelik diye sınıflandırılmaz.

(02.08.2021, 13:00)

Şuanda başka bir hastalığı (ör. gribal enfeksiyon) olan bir kişi koronavirüs aşısı yaptırabilir mi?

Akut bir enfeksiyonu olan kişiler, yeniden tamamen sağlıklı olup iyileştikten sonra KOVİD-19 aşısı vurulmalıdır.

(02.08.2021, 13:00)

SARS-CoV-2 enfeksiyonu geçirmiş olan bir kişinin koronavirüs aşısı olması gerekir mi?

Şimdiye kadar dolaşımda olan varyantlarla enfeksiyondan sonraki ilk değerlendirmeye göre, aşının 6-8 aylık bir koruma sağladığı düşünülmektedir. Artan Delta varyantının ve muhtemel yeni, daha bulaşıcı olan varyantların oranı ile mevcut epidemiyolojik durum göz önünde bulundurulduğunda, uyarlanacak öneri şu şekildedir: SARS-CoV-2 enfeksiyonu laboratuvar teşhisi ile kanıtlandıktan sonra (PCR testi ile kanıt) Delta varyantına karşı mevcut en iyi korumayı temin etmek için enfeksiyon veya hastalıktan yaklaşık 4 hafta sonra aşılama yapılması önerilir (iyileşmeden sonra).
PCR veya SARS-CoV-2’ye karşı nötralize edici antikorlar (nötralizasyon testleri/karşılık gelen NT korelasyonları) vasıtasıyla bir enfeksiyon olduğu tespit edilen kişiler için, enfeksiyonun 8 aydan uzun bir süre geçmişi olsa dahi bir defaya mahsus aşı yeterlidir (endikasyon dışı). Bu, immünolojik olarak, bir takviyeye karşılık gelir. İlgili araştırmalar, bu kişilerin, enfekte olmayan, düzenli aşı takvimine göre düzenli olarak aşılanmış kişilerdekine benzer bir koruma elde etmek için sadece bir aşıya ihtiyaç duyduklarını göstermektedir. Tıbbi/immünolojik değerlendirmeden bağımsız olarak, uluslararası seyahatte ülkeye giriş için 2 doz mecburi kılınabilir. Bu gibi durumlarda, resmi nedenlerden dolayı 2. bir doz yapılabilir veya yapılmalıdır, bu da ruhsat gerektirir ve reddedilmemelidir. İki kez aşılama ile, iyileşenlerde artan bir aşı reaksiyon oranı göz ardı edilemez.
1. doz ile 2. doz arasındaki aralıkta laboratuvar onaylı bir SARS-CoV-2 enfeksiyonu (PCR testi) görülürse, 2. dozun enfeksiyon veya hastalıktan yaklaşık 4 hafta sonra yapılması önerilir (iyileşmeden sonra) (endikasyon dışı).

(02.08.2021, 13:00)

Çocuklar ve gençlere yönelik aşılar

Çocuklara özel bir aşı olacak mı?Collapse content

Pfizer/BioNTech firmasına ait Comirnaty ve Moderna firmasına ait Spikevax aşıları, etkinlik ve güvenlik testlerinden sonra Mayıs 2021’in sonunda ve 23 Temmuz 2021 tarihinde 12 yaş üzerindeki çocuklarda kullanım için Avrupa makamları tarafından ruhsatlandırılmıştır. 12 yaş üzerindeki çocuklarda ve gençlerde yapılan her iki aşıya ait ruhsat çalışmaları, aşıların 12 yaş üzerindeki çocuklarda ve gençlerde semptomatik, laboratuvar onaylı KOVİD-19 hastalıklarını önlemede güvenli ve oldukça etkili olduğunu göstermiştir. Avusturya’da, Ulusal Aşı Komitesi’nin öncelik listesine göre 12-15 yaş grubunda aşı yapılması önerilmektedir. Avusturya’da, UAK’ın öncelik listesine göre 12-15 yaş grubunda aşı yapılması önerilmektedir. Bu, örneğin yüksek risk grubundaki çocukların, ağır bir KOVİD-19 geçirme riski yüksek olduğu için hemen aşılanabilecekleri ve aşılanmaları gerektiği anlamına gelmektedir. Yetişkinler uygun aşı teklifleri almışsa, yüksek risk faktörleri bulunmayan 12 yaş üzerindeki çocuklar ve gençler aşılanmalıdır.

(02.08.2021, 13:00)

Çocukların ve gençlerin neden COVID-19’a karşı aşılanması gerekiyor?

Ruhsatlı KOVİD-19 aşıları, halihazırda bilinen bilgilere göre bireysel koruma sağlamaktadır. Nüfus içinde yüksek düzeyde aşı katılımı sayesinde hastalık yükü önemli ölçüde azaltılmakta, ciddi vaka ve ölümlerin önüne geçilebilmekte ve sağlık sistemindeki yük hafifletilmektedir.

Aşılamadan sonra, aşılanmış birinin hastalığı arkadaş veya aile çevresinden başkalarına bulaştırma olasılığı önemli ölçüde azalır. Bu sayede (henüz) aşılanmamış ve aşılamadan sonra bağışıklık antikoru geliştirmeyen kişiler KOVİD-19 hastalığına karşı korunur.

Çocuklar ve gençler, yetişkinlere nazaran KOVİD-19’u nadiren ağır geçirmektedir, ancak sıklıkla yoğun bakım ünitesinde tedavi gerektiren çoklu sistem inflamasyon sendromu gibi ağır hastalık seyirlerinin görülme olasılığı Avusturya’da da sıklıkla yoğun bakım ünitesinde tedavi gerektiren enfekte çocuk ve gençlerde 1:500 ve 1:1000 şeklinde tanımlanmıştır. Ayrıca, çocukların ve gençlerin de hafif ve asemptomatik seyirlerden sonra bir KOVİD-19 hastalığının („Long-COVID“) sonuçlarından uzun süre mustarip olabileceğine ilişkin bilgiler artmaktadır. Aşı, hastalığa ve olası ağır hastalık sonuçlarına karşı koruma sağlamaktadır: Ayrıca, sadece çocukların kendilerinin hastalanmayacağı, aynı zamanda genel enfeksiyon sürecine katkıda bulunabileceği de dikkate alınmalıdır.

AstraZeneca firmasının KOVİD-19 Vaxzevria’sı, Moderna firmasının Spikevax’ı ve KOVİD-19 Vaccine Janssen şu anda 18 yaşın altındaki kişiler için ruhsatlandırılmamıştır.

(02.08.2021, 13:00)

 

Koronavirüs aşısı çocuklar ve gençler için güvenli ve etkili midir?

Evet. 12 yaş üzerindeki çocuklarda ve gençlerde yapılan Comirnaty ve Spikevax mRNA aşılarına ait ruhsat çalışmaları, aşıların 12 yaş üzerindeki çocuklarda ve gençlerde semptomatik, laboratuvar onaylı KOVİD-19 hastalıklarını önlemede güvenli ve oldukça etkili olduğunu göstermiştir.

Yetişkinlerde olduğu gibi bu yaş grubundaki kişilerde de bir KOVİD-19 aşısı sonrasında, genellikle birkaç gün içinde kendiliğinden sona eren vücudun aşıya karşı beklenen reaksiyonları görülebilir. 12 ila 15 yaş arası kişilerde görülen lokal ve sistemik reaksiyonlar, 16 yaş ve üstü kişilerde rapor edilenlerle benzerdi: Enjeksiyon bölgesinde (çoğunlukla kolun üst kısmında) kızarıklıklar, şişlikler, ciltte ısınma veya ağrı görülebilir. Ayrıca baş ağrısı, halsizlik, ateş gibi genel şikayetler de görülebilir. Tüm bu şikayetler, aşının vücuda normal bir şekilde etki ettiğinin bir işaretidir ve bu da koruyucu bir etki sağlar. Ancak, tanımlanan reaksiyonlar, aşı ile önlenebilecek şikayetlerden ve olası hastalık hasarlarından çok daha zararsızdır! Aşıdan sonra 3 haftaya kadar halsizlik veya ateş görülürse, fiziksel yükten kaçınılmalıdır.
Beşeri Tıbbi Ürünler Kurulu, ruhsat başvurusunu inceledikten sonra, bu yaş grubunda da aşının faydasının riskinden daha fazla olduğunu saptamıştır.

Aşının çocuklar ve yetişkinlerdeki güvenliği ve etkinliği, sadece Avrupa farmakovijilans sistemi çerçevesinde değil, aynı zamanda dünya çapında da yakından izlenmeye devam edilmektedir. Aşı, Haziran ayının sonuna kadar ABD ve Kanada’da bu yaş grubunda birkaç milyon kez uygulanmış olup bu yaygın uygulamada da şimdiye kadar güvenlik endişesine dair herhangi bir açıklama yapılmamıştır.

Bu nedenle Avusturya’da, Ulusal Aşı Komitesi’nin öncelik listesine göre 12-15 yaş grubunda aşı yapılması önerilmektedir.

(02.08.2021, 13:00)

Aşı reaksiyonları ve yan etkiler
Koronavirüs aşısından sonra aşıdan dolayı vücutta reaksiyonlar meydana gelebilir, bunlar birkaç gün içerisinde kendiliğinden geçmektedir. Bu şikayetler, vücudun aşıya karşı verdiği normal tepkiler olup koruma etkisi yaratmaktadır. Ancak bu reaksiyonlar, aşıyla önlenebilecek hastalığın olası semptomları ve dolaylı hasarlardan daha zararsızdır!

Koronavirüs aşısı süresince sağlıkla ilişkili bir olay veya geçici bir sağlık hasarı meydana gelirse aşı hasarının tanınması için bu duruma ilişkin başvuruda bulunulabilir. Tanıma sonucunda tek seferlik ödeme veya emekli maaşı ödemesi gibi bir sosyal fayda sağlanabilir.

Diğer aşılardan veya ilaçları aldıktan sonra sağlık durumunuzu gözlemleyiniz. Aşılamadan sonra 3 günden fazla devam eden veya yeni ortaya çıkan yan etkiler (ör. baş dönmesi, şiddetli ve inatçı baş ağrısı, görme bozuklukları, bulantı/kusma, nefes darlığı, göğüste, karında, kollarda veya bacaklarda akut ağrı, bacakta şişlik, derinin altında küçük kan lekeleri) meydana geldiğinde doktorunuzla irtibata geçin. Tromboembolik olayların (kan pıhtısı)/trombositopeni (trombosit düşüklüğü) durumunu netleştirmek için doktorunuz tarafından tıbbi teşhis yapılması gerekecektir.

Yeni gelişen semptomlarda şu önemli tetkikler yapılır:

• Trombosit sayısını belirlemek için kan tahlili,
• kan sayımı, dimerik yapı ve gerektiğinde diğer görüntüleme tetkikleri (ör. cMRT, ultrason, BT toraks/karın).

Diğer tıbbi prosedürlere ilişkin bilgileri, Tromboz ve Hemostaz Derneğinin güncel açıklamasında bulabilirsiniz.

Koronavirüs aşısı aşı reaksiyonlarına veya yan etkilere neden olabilir mi?Collapse content

Evet. Koronavirüs aşısından sonra, genellikle bilinen reaksiyonlar meydana gelmekte, ancak bunlar birkaç gün içerisinde kendiliğinden geçmektedir. İğne olunan yerde çok yaygın görülen ağrı, kızarıklık ve şişme durumları meydana gelebilmektedir. Buna ek olarak yorgunluk, baş ağrısı, kas ağrısı veya eklem ağrısı, lenf nodlarında şişme, bulantı/kusma, titreme veya ateş gibi durumlar çok yaygın görülebilmektedir. Çok yaygın kavramı, aşı olan on kişiden en az birinde bu belirtilerin görüldüğü anlamına gelmektedir. Sizden sorumlu doktor veya kendiniz şüphe duyduğunuz yan etkileri nebenwirkung.basg.gv.at adresinden bildirebilirsiniz. Şüphe duyulan yan etkilerin bildirilmesine ilişkin diğer bilgileri, http://www.basg.gv.at/marktbeobachtung/meldewesen/nebenwirkungen adresinde bulabilirsiniz.

(02.08.2021, 13:00)

Etkinlik
Koronavirüs aşısı, en kötü ihtimalle ölümle sonuçlanabilecek KOVİD-19 hastalığına ve ağır KOVİD-19 hastalık seyrine karşı en etkili korumayı sağlar. Koronavirüs aşısıyla yakın bir zaman içerisinde ölümlerin meydana gelmesi beklenmektedir, ancak bu durumun önceden uygulanan koronavirüs aşısıyla bir ilişkisi yoktur. Özellikle genel olarak ölüm riski yüksek olan yüksek riskli gruplardaki kişiler veya yaşlı kişiler aşılanırken koronavirüs aşısından kısa süre sonra ölüm durumu meydana gelebilir, ancak bunlar arasında sebep-sonuç ilişkisi bulunmamaktadır. Aşıların etkisi hakkında hemen bir sonuca varmadan önce bu durum, bireysel vaka bazında detaylı bir inceleme gerektirmektedir.

Mevcut aşılar yeterince etkili mi?Collapse content

Evet. Onaylanan her aşı etkili olup kapsamlı şekilde test edilmiştir ve ağır hastalık seyrini ve ölümü azaltmak için oldukça uygundur. „Koruma yüzdesi“ hakkındaki tartışmalarda şu durum göz önünde bulundurulmalıdır: Hiçbir aşı %100 koruma sağlamamaktadır.

(02.08.2021, 13:00)