Avusturya Rus gazına %90 bağımlılıktan kurtulmak için yollar arıyor

VİYANA. Avusturya Enerji  ve İklim Bakanı’nın hazırladığı kanun taslağı, 2028 yılına kadar zorunlu bir aşamalı kesintinin yanı sıra, örneğin büyük bir tedarikçinin teslimat yapamaması gibi acil durumlar için de hükümler öngörüyor.

Rusya’nın Ukrayna’ya karşı başlattığı saldırı savaşından bu yana bu konu defalarca gündeme geldi: Avusturya her zaman Rus gazına bağımlı oldu. Eğer bu gaz tedariki tehlikeye girerse, 2022/2023 sonunda yaşanan gaz krizinin bize gösterdiği gibi, fiyatlar hızla yükselebilir.  Bu da ekonomi üzerinde çok sayıda olumsuz etkiye yol açabilir: Nihayetinde enflasyondaki yavaş düşüşün başlıca nedeni yüksek gaz fiyatlarıdır ve bu da elektrik fiyatları üzerinde güçlü bir etkiye sahiptir. Avusturya hala bunun acısını ekonomik olarak her alanda yaşıyor.

Şimdiye kadar politikacılar gaz tedarikçilerine sadece kaynaklarını „çeşitlendirmeleri“, yani Rus olmayan doğal gaz tedarikçilerine kaydolmaya çalışmaları çağrısında bulundu.

Ortaya çıkan sonuç son derece ürkütücü: Avusturya doğalgaz şebekesine verilen gazın kaynağı uzun süredir ay ay analiz ediliyor. Rus gazının oranı Avusturya piyasasında oranı neredeyse hiç azalmadı. Aralık 2023’te Rusya’dan Avusturya’ya gelen  gaz oranı yüzde 98’lik pay ile yeni bir rekor kırılırken, takip eden Ocak 2024 (yüzde 97) ve Şubat 2024 (yüzde 87 ) ayları daha iyi görünmüyordu.

Avusturya Enerji Bakanı  Yeşiller Partisi’n den Lenore Gewessler gözle görülür bir şekilde bu durumdan rahatsız. Şubat ayında, gaz çeşitlendirme yükümlülüğünü ve Rus doğal gazının aşamalı olarak kullanımdan kaldırılmasını düzenleyen kendi yasasın geçtiğimiz gün ı açıkladı.

Kurier Gazetesi’nin verdiği habere  göre yasa taslağı o zamandan beri koalisyon ortağı ÖVP ‚ye gönderildi.  Taslak, Gaz Endüstrisi Kanunu, Gaz Çeşitlendirme Kanunu ve Enerji Yönlendirme Kanunu’nda değişiklikler içermekte olduğu görüldü.

İki husus bu taslak içinde ilgi çekici: Bir yandan „Rus gazının“ zorunlu olarak kullanımdan kaldırılması, diğer yandan da gaz şirketlerinin acil bir durumda önlem alma yükümlülüğü.

Rus gazından çıkış

Taslağa göre, 2024/25 gaz yılından itibaren her gaz tedarikçisi Rus olmayan doğal gazın payının arttığına dair kanıt sunmak zorunda. İlk yıl, bu pay müşterilere tedarik edilen toplam hacmin yüzde 40’ını oluşturmalıdır. Bu pay 2027/28 itibariyle kademeli olarak yüzde 100’e çıkarılacak. Bu da 2028 yılında artık Rus gazı satın alınmaması gerektiği anlamına geliyor.

Kanun taslağına göre Viyana’daki CEGH gaz borsasının, ticaret noktasında Rus menşeli olmayan gaz oranını belirlemek için uygun bir yöntem geliştirmesi gerekecek. Gelecekte düzenleyici otorite, Avusturya’ya tedarik edilen gaz hacimlerinin menşeini yıllık bazda sorgulayacak ve yayınlayacaktır. Gaz tedarikçileri ilgili verileri sağlamakla yükümlü olacak.

İhtiyati görev

Tek taraflı, tekelci ve tehlikeli tedarik ilişkilerini önlemek amacıyla yasa tasarısı, gaz tedarikçilerinin gelecekte en büyük bireysel tedarikçilerinin iflas etmesi durumunda bile tüm müşterilerine gaz tedarik etmeye devam edebileceklerini kanıtlamalarını gerektirmektedir. Bu yükümlülükten ancak tedarikçinin sadece Rus olmayan gaz satın alması ya da çeşitlendirilmiş bir tedarik portföyüne sahip olması halinde feragat edilebilecektir. Bu da en büyük tek tedarikçinin, tedarikçinin toplam gaz satışlarının yüzde 25’inden daha azını tedarik ettiği anlamına geliyor.

Yasa, stratejik gaz rezervini Cumhuriyet için acil durum yastığı olarak 2027 yılına kadar uzatıyor.

Enerji ve İklim Bakanı Gewessler’in şimdi Avusturya Halk Partisi’nin onayına ve koalisyondaki anlaşmaya ek olarak Avusturya Parlamentosu olan Ulusal Konsey’de anayasal çoğunluğa ihtiyacı var.

Yeşiller, siyasetçilerin ya da partilerin taslağa karşı çıkması halinde konunun seçim kampanyasında rol oynayacağı tahmin ediliyor ( yenivatan.at, Kurier)