Kosova ile Sırbistan arasında korkutan gerginlik!
Kosova hükümetinin, ülkedeki Sırplara ulusal araç plakası ve kimlik uygulaması getirme girişimi, Sırbistan'la krize neden oldu. Ülkenin kuzeyindeki Sırp militanların, pazar günü barikatlar kurarak gerçekleştirdiği eylemde polis memurlarına ateş açması durumu daha da kızıştırdı. Bunun üzerine Kosova hükümeti gerginliğe neden olan yeni düzenlemenin bir ay ertelendiğini açıkladı. Bu olay, Sırbistan ile Kosova arasında yıllardır için için yanan ihtilafın nasıl da en ufak bir olayda tehlikeli bir şekilde tırmanabileceğini bir kez daha kanıtladı.
Priştine/Belgrad. Sırpların çoğunlukta olduğu kuzey Kosova’daki kızgınlığın kökü, Kosova hükümetinin sınırı geçerken Sırp kimlik belgelerini artık tanımaması ve bunun yerine yolculara geçici bir belge vermek istemesiydi. Ayrıca Sırp makamları tarafından verilen plakaların da Kosova tarafından değiştirilmek istenmesi de durumu kızıştırdı.
Kosova Başbakanı Albin Kurti ise yeni sınır düzenlemesinin aslında sadece karşılıklı bir önlem olarak görülmesi gerektiğini söyledi. 2011 yılında Belgrad ile varılan serbest dolaşım anlaşması nedeniyle, Kosova vatandaşları – Sırp kökenli olmasalar da – Sırbistan’a girerken Sırp makamları tarafından verilen geçici kimlik belgelerine bağımlıdır. Tüm ihtilafın arka planı, Belgrad yönetiminin, eski eyaleti olan ancak 2008’de bağımsızlığı ilan edilen Kosova’nın bağımsızlığını ve dolayısıyla kişisel belgelerini hâlâ tanımayı reddetmesidir.
Kuzey Kosova’da yeniden tırmanan gerginliğin muhtemelen sadece hükümetin Priştine’de aldığı son önlemlerle ilgili olmadığı pazartesi günü bir kez daha ortaya çıktı. Sırpların yaşadığı dört bölgede – Mitrovica, Leposaviç, Zvecan ve Zubin Potok – „Sırp toplulukları bölgesine hoş geldiniz“ yazılı posterler çıktı; Priştine bunu muhtemelen Belgrad’ın bir başka provokasyonu olarak görüyor.
Kosova’yı “denazize etmek” mi?
Hatta Belgrad’a sadık ve Kosova Başbakanı Kurti’nin hükümetinde de yer alan „Sırp Listesi“ sayesinde Belgrad, kuzey Kosova’daki dört belediyedeki durumu yıllardır kontrol altında tutuyor. Sırbistan Devlet Başkanı Aleksandar Vucic’in yaptığı milliyetçi konuşmalar sırasında, Rus liderliğinin Ukrayna’ya yönelik saldırıyı haklı çıkarmak için kullandığı bir terim olan „Denazifikasyon“ kelimesinden bile bahsedildi. Pazar akşamı televizyonda yaptığı bir konuşmada Vucic, barış istediğini vurguladı, ancak “Sırplar zulme uğrar, kötü muamele görür, öldürülürse, Sırbistan kazanacaktır“ uyarısını da sözlerine ekledi.
Sırp İnsan Hakları Uzmanı Milan Antonijeviç, Belgrad ile Priştine arasındaki gerilimleri biraz farklı görüyor. N1 televizyon kanalında, pazar günü daha fazla tırmanmaya yol açabileceği öne sürülen açıklamaların aslında Sırbistan halkına yönelik olmadığını, Kosova’daki Sırplar üzerinde sakinleştirici bir etkisi olduğunu ve onlara güvende kalacaklarının sinyalini verme amaçlı olduğunu söyledi. . Muhtemelen alışılmadık bir yorum.
Priştine, Sırp toplulukları bölgesini engelliyor
Belgrad ile Priştine arasında 2011 yılından bu yana devam eden ve AB’nin arabuluculuğunda yürütülen normalleşme müzakerelerinde, iki taraf 2013 yılında kuzey Kosova’daki Sırp azınlığa daha fazla özerklik vermeyi amaçlayan bir Sırp toplulukları bölgesi oluşturma konusunda anlaşmıştı. Ancak iki yıl sonra, Kosova Anayasa Mahkemesi topluluğun Avrupa’nın en genç devletinin anayasasına uymayacağını öne sürdü. Bu nedenle, Sırp hükümetinin tekrarlanan taleplerine rağmen bugüne kadar uygulanmadı. Toplumda Priştine, Belgrad’ın ülkenin kuzeyinde devam eden müdahalesine ve dolayısıyla Kosova’nın istikrarsızlaşmasına yönelik bir tehdit olarak görüyor. Elbette bu engelleme tavrı, bunu Kosova’daki Sırplara yapılan baskı olarak gören Sırp milliyetçilerinin de işine geliyor. (yenivatan.at)
