Büyük İskender’e ‚Gölge etme başka ihsan istemez‘ diyen filozof Diyojen’in bu sözleri neden etmiştir?

Felsefe ve dünya tarihinde önemli bir yere sahiptir Diyojen… Antik Yunan filozofu olan Diyojen, tarihte yer edinen ünlü sözüyle anılıyor. Makedonya Kralı Büyük İskender kendisiyle karşılaşınca bir isteğinin olup olmadığını söyler. Ünlü filozof Diyojen ise o esnada güneşlenmektedir. Büyük İskender’in güneşinin kapattığını söyleyen Diyojen, krala; „Gölge etme başka ihsan istemez“ dedi. Bu sözün sözler içinde büyük bir anlamı vardı.

Diyojen aslında krala, senin bana veremeyeceğin şeyi benden esirgeme demek istedi.

O da güneştir…

Bu ünlü sözün üzerinden binlerce yıl geçti ama biz hala günlük hayatımızda kullanabiliyoruz.

Felsefe ve dünya tarihinde önemli bir yere sahiptir Diyojen… Antik Yunan filozofu olan Diyojen, tarihte yer edinen ünlü sözüyle anılıyor. Makedonya Kralı Büyük İskender kendisiyle karşılaşınca bir isteğinin olup olmadığını söyler.

Ünlü filozof Diyojen ise o esnada güneşlenmektedir. Büyük İskender’in güneşinin kapattığını söyleyen Diyojen, krala; „Gölge etme başka ihsan istemez“ dedi. Bu sözün sözler içinde büyük bir anlamı vardı.

Diyojen aslında krala, senin bana veremeyeceğin şeyi benden esirgeme demek istedi.

O da güneştir…

Bu ünlü sözün üzerinden binlerce yıl geçti ama biz hala günlük hayatımızda kullanabiliyoruz.

Büyük filozofun hayatından kesitler…

„KÖPEK…“

MÖ 412 (veya MÖ 404) yılında dönemin Yunan kolonisi olan Sinop’ta dünyaya gelen gelen Diyojen, Antik Yunan felsefesinin ünlü filozoflarındandır. Babasının sürekli farklı işlerde çalışması ve kalpazanlık suçundan sürgüne yollanınca Diyojen’in de hayatında değişimler oldu.

Babasıyla sürgüne yollanan Diyojen, Atina’ya geldikten sonra dönemin anlayış ve yaşayışına karşı çıktı. Aykırı fikirleriyle ön plana çıkan Diyojen, tabiri caize „köpek“ gibi yaşadı. Nitekim Yunancada köpek anlamına gelen„kynikos“ adını aldı.

Diyojen, köpek gibi yaşamaya karar verdiğinde, normal insanlar gibi yaşamyı reddetti. Yıllarca bir barnakta tek başına yaşayan Diyojen, bütün yaşam kurallarını sertçe geri çevirdi ve kendine has bir yaşam kurdu.

SİNİZM ÖĞRETİSİ

Yunanistan’da tanıştığı ünlü filozof Antisthenes’ten sinizm öğretisinin inceliklerini öğrendi. Antisthenes’in ölümünden sonra kendi yaşam felsefesini kurdu.

Onun felsefesine göre, gerçek erdemin kişinin kendi hayatına olan inancından geçtiğini yönünde çalışmalarını yürüttü. Hayatı boyunca oldukça fakir bir yaşam sürdüren Diyojen, ömrünü bir bira fıçısı içinde geçirdi.

Rivayetlere göre bir gün bir çeşme başında avucu ile su içen bir çocuğu gördüğünde „Bu çocuk bana fazladan eşyam olduğunu öğretti“ diyerek elindeki çanağı da atmıştır.

BÜYÜK İSKENDER VE DİYOJEN

Aristoteles’in öğrencisi olan Büyük İskender felsefeye meraklı, filozoflara değer veren bir hükümdardır. Korint’e gelen Büyük İskender, Diyojen’i ziyaret etmiş ve bir dileği olup olmadığını sormuştur.

O ise bu soruya „Gölge etme başka ihsan istemem.“ yanıtını vermiştir. Verdiği cevabın asıl hali işaret parmağıyla güneşi göstererek, „Benden bana veremeyeceğin şeyi esirgeme“ şeklindedir.

ÖLÜMÜ…

Diyojen’in ölümü hakkında kesin bir bilgi olmamakla birlikte; bazı kaynaklara göre kuduz bir köpeğin etini yediği yönünde bilgiler mevcuttur. Bunun yanında bir diğer rivayet ise nefesini uzun süre tutarak intihar ettiği söylenir.

Sinop Valiliği bakın Diyojen’i nasıl tanıtıyor

Kentin girişinde heykelini göreceğiniz antik çağların ünlü filozofu Diyojen M.Ö. 412 yılında Sinop’ta doğmuştur. Bu yüzden de antik kaynaklarda dahi Sinoplu Diyojen adıyla bilinir.

Diyojen mutluluğun en basit biçimde yaşanarak bile elde edilebileceğini savunmuş ve yaşamını bir fıçıda geçirmiştir. Kinik düşünceyi benimseyen filozofa göre doğaya en uygun yaşam hayvanların yaşamıdır.

Diyojen ile ilgili anlatılan en ünlü hikayesi ise Büyük İskender ile arasında geçen diyalogdur. Başkalarının sefillik olarak gördüğü yaşamına rağmen dünyanın pek çok yerinde ün yapan bu filozofu ziyaret eden Büyük İskender başka insanların kendisinden korkuyla kaçışmasına rağmen hiç istifini bozmayan Diyojen’e “sen benim kim olduğumu biliyor musun ?“der. Diyojen “sen benim kölemin kölesisin çünkü dünya benim kölemdir, sen de dünyanın kölesisin” diyerek cevap verir. Diyojen’in bu yanıtı çok hoşuna giden İskender kendisinden istediğini dilemesini söyler. Diyojen’in cevabı ise yaşam felsefesine uygundur: “Gölge etme başka ihsan istemem”.

 

( ensonhaber, sinip valiliği)