“Sokaktaki insanlar İsrail’in yeni kahramanları!”
Haftalar boyunca yüz binlerce İsrailli, katılımın sandıkta bitmediğini kanıtladı. Aşırı reformlara karşı protestolar etkisini gösteriyor.
Tel Aviv/Viyana. Benjamin Netanyahu öncülüğündeki koalisyon hükümetinin yargıyı etkisizleştirme girişimine karşı İsraillilerin meydanlara inmesi dünya basınında geniş yer aldı. Sokaklarda yasaya ve Netanyahu hükümetinin ırkçı politikalarına karşı tepkiler artıyor. Başta Tel Aviv olmak üzere Hayfa, Batı Kudüs, Birüssebi ve Netanya kentlerde düzenlenen gösterilere yüz binlerce İsrailli katıldı.
Haftalardır süren eylem Avusturya basınında da geniş yer bulurken, Der Standard gazetesinde İsrail halkının direnişini ele alan çarpıcı bir analiz yayınlandı.
Der Standard’ın İsrail muhabirinin Tel Aviv’den analizi şöyle:
“İsrail dünyaya bir demokrasi dersi verdi: Ülkelerini iktidar sevdalısı, kısmen yozlaşmış bir hükümetten kurtarmak için haftalarca her türlü hava koşulunda sokaklara dökülen yüz binlerce insan, demokrasinin seçimlerle bitmediğini gösterdi. Pazartesi gecesi olduğu gibi, bazen sabahın üçünde otoyolun ortasında bir şenlik ateşinin etrafında demokrasi savunulmalı. Özellikle de hükümet en önemli dayanaklarından biri olan yargı bağımsızlığını ortadan kaldırmak istediğinde.
İsrail’deki yargı reformuna karşı protestolar her sınıfa ve yaş grubuna ulaşmış durumda. Bunlar başka ülkelerde hayal edilmesi zor sahneler: Beş yaşındaki çocuklar sanki bir çizgi roman kahramanıymış gibi coşkuyla „De-mok-ra-si!“ diye bağırıyor; gençler sokaklarda güçler ayrılığı için marşlar söylüyor. Genç İsrailliler aylardır ülkenin gördüğü en büyük ve en uzun soluklu hükümet karşıtı protestolarda „Yanlış neslin içine düştünüz!“ diye bağırıyor.
Israrları sonuç verdi. Ordudaki yedek askerler protestoya katıldı. İsrail’in ihracat ekonomisine yön veren yüksek teknoloji şirketleri grev ilan etti. Pilotlar uçmayı, öğretmenler ders vermeyi reddetti – ve sonunda Savunma Bakanı Joav Galant bile „benimle olmaz“ dedi.
Speküle edilen sermaye
Benjamin Netanyahu’nun bakanı kovması sadece ne kadar çaresiz olduğunu gösteriyor: İsrail’in en uzun süre iktidarda kalan başbakanı yanlış hesap yaptı. Sokaktaki kalabalık iş yapmak istediğinde ne kadar güçsüz olduğunu hafife aldı.
Ancak demokrasi geçidiyle ilgili tüm bu coşku, teraziyi hükümetin beklenen tavizi lehine çevirenin nihayetinde güvenlik argümanları olduğu gerçeğini gizlememelidir. Savunma Bakanı’nın sonunda işine mal olan uyarı çığlığı, İsrail’de yaşayan insanların temel özgürlükleri için duyduğu endişenin bir ifadesi değildi. Onu yargı reformunu şimdilik durdurmanın daha iyi olacağına ikna eden şey, askeri durumla ilgili ciddi raporlardı.
Bu raporlara göre İsrail, ülkedeki büyük huzursuzluk nedeniyle artık olası terör saldırılarına karşı savunmasız durumda. Bakanın mantığına göre anti-demokratik politikalar bir güvenlik riski haline geldiğinde durdurulmalıdır.
Tabular hakkında da konuşmak
Peki ya güvenlik, Batı Şeria’da on yıllardır olduğu gibi demokratik hakları kısıtlamak için bir argüman olarak kullanılıyorsa? Amaç tüm araçları haklı çıkardığı için terörle mücadele araçlarının uygun olup olmadığı bile sorulmadığında?
İsrail’de, diğer birçok batı demokrasisinde olduğu gibi, kitleleri bu tür konular için harekete geçirmek mümkün olmamıştır.
İsrail’deki siyasi tartışmalarda yakalanan yeni ivme bunu değiştirebilir. Demokrasi hareketi bu tabu söylem alanlarına girme cesaretini göstermelidir. Gelecek nesiller bunun için onlara teşekkür edecektir.” (Maria Sterkl, Der Standard) (yenivatan.at)
